Gemeenschapshuis Puth 2023

2.2.1 Omgeving

De gemeente Beekdaelen ligt in de provincie Limburg tussen de stedelijke gebieden Sittard-Geleen en Heerlen en maakt onderdeel uit van de regio Parkstad. De gemeente grenst aan de gemeenten Brunssum, Heerlen, Voerendaal, Valkenburg aan de Geul, Meerssen, Beek en Sittard-Geleen. Daarnaast grenst de gemeente aan de oost- en noordkant aan Duitsland. Het plangebied is gelegen aan de rand van de kern Puth, in de voormalige gemeente Schinnen en is per 1 januari 2019 onderdeel gaan uitmaken van de gemeente Beekdaelen samen met de gemeenten Onderbanken en Nuth.

De kern Puth betreft een kerkdorp bestaande uit verschillende linten die verschillende kleinere gehuchtjes met elkaar verbinden. In de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw zijn langs deze linten kleine wijkjes ontstaan die ervoor hebben gezorgd dat de gehuchtjes aan elkaar zijn gegroeid en Puth zijn huidige vorm heeft gekregen. Het plangebied ligt aan de oostzijde van het dorp langs de Sittarderweg en heeft jarenlang gefungeerd als sportpark voor verschillende verenigingen waaronder V.V. Puth en Schutterij 'Sint Sebastianus'. De ingang van de aanwezige speeltuin bevindt zich aan de Onderste Puth.

Ligging plangebied ten opzichte van Puth

Het plangebied grenst aan de zuidzijde aan de kern van Puth, de westzijde wordt gevormd door weilanden en de plaatselijke begraafplaats. De noordzijde grenst wordt omringd door het buitengebied bestaande uit agrarische gronden. De oostgrens wordt gevormd door een weiland wat reeds regelmatig in gebruik is als evenemententerrein, hier is tevens een paardenbak gesitueerd. Meer richting het zuiden wordt de oostgrens gevormd door de Sittarderweg met enkele woningen.

2.2.2 Plangebied

Belangrijkste ruimtelijke structuren binnen het plangebied worden gevormd door de twee aanwezige voetbalvelden en de bijbehorende bebouwing (kantine met kleedruimte). Het voormalige hoofdveld is gelegen ten zuiden van de Sittarderweg en veld 2 ten noorden van de Sittarderweg. Op verschillende plekken langs deze velden en de Sittarderweg zijn bossages en beeldbepalende bomen (rijen) aanwezig. De gronden rondom de velden bestaan voornamelijk uit grasland. Het gehele plangebied heeft dan ook een sterk groen karakter.

Impressie plangebied

Impressie scheiding plangebied (hoofdveld aan linkerzijde Sittarderweg, veld 2 aan rechterzijde Sittarderweg)

Impressie veld 2

In het zuid-oostelijk deel van het plangebied zijn de voormalige kantine, de speeltuin en de parkeerplaats aanwezig. De voormalige kantine wordt op dit moment alleen gebruikt voor beperkte opslag van diverse verenigingen waaronder de schutterij.

Impressie speeltuin (zuidzijde plangebied)

Impressie voormalige kantine en parkeerterrein (zuid-oostelijke zijde plangebied)

2.3.1 Planvoornemen

Om een goede invulling te geven aan het thema leefbaarheid, heeft de gemeente Beekdaelen een aantal gemeenschapsaccommodaties in haar beheer en ontwikkelt zij, waar mogelijk, nieuwe. In Puth is het de bedoeling dat er een nieuwe gemeenschapsaccommodatie wordt ontwikkeld op de voormalige gronden van V.V Puth. De voorziening zal een belangrijke ontmoetingsfunctie krijgen voor de inwoners van Puth en de inwoners van de gemeente Beekdaelen. De transformatie van de voormalige sportaccommodatie naar gemeenschapsaccomodatie bestaat uit:

• De sloop van de voormalige voetbalkantine en realisatie van een nieuw gemeenschapshuis in combinatie met een commercieel horecagedeelte met terras (brasserie);
• De (her)inrichting van het terrein ten behoeve van:
  • 1. schutterij;
  • 2. speeltuin;
  • 3. toegangspad voor wandelaars en fietsers;
  • 4. parkeervoorzieningen voor auto's en fietsen.

Het geheel wordt landschappelijk ingepast, waarbij tevens aandacht is voor de waterbergingsopgave. Het gebied waar voormalig voetbalveld 2 is gesitueerd, ten noorden van de Sittarderweg, is voornamelijk bedoeld voor verdere natuurontwikkeling. De inrichting en aanleg van de natuurontwikkeling op veld 2 in de vorm van een dorpsgaard was een burgerinitiatief. Initiatiefnemers hebben samen met het dorp, met ondersteuning van het IKL en inbreng van IVN een inrichtingsplan opgesteld. De gemeente heeft hierin enkel gefaciliteerd.

Dit gedeelte is in middels ingericht als 'dorpsgaard'. Hier kunnen de bewoners van Puth elkaar ontmoeten en moet bijdragen aan het samenhorigheidsgevoel. Men kan zich inspannen maar ook ontspannen. Het is bovenal een stukje landschap waaraan zelf gewerkt kan worden. De 'dorpsgaard' kan gezien worden als een perfecte uitvalsbasis voor activiteiten zoals oogstdagen, buurtbarbeques, lesmiddagen en sport en spel. Naast een fijne plek voor de mens moet de 'dorpsgraad' anderzijds ook leefruimte bieden voor dieren. Door aangepast beheer in de 'dorpsgaard' worden ontwikkelingsmogelijkheden voor bedreigde fauna gecreëerd. Het uitgangspunt van de 'dorpsgaard' is dat deze geïnitieerd, gerealiseerd en onderhouden wordt door (dorps)bewoners (zie paragraaf 2.3.2).

Onderstaand figuur geeft de beoogde situatie schematisch weer (voor vergrote weergave zie Bijlage 1). Navolgend worden de planonderdelen separaat toegelicht.

Weergave beoogde situatie (voor vergrote weergave zie Bijlage 1)

Realisatie gemeenschapshuis inclusief commerciële horecavoorziening met terras

De voormalige voetbalkantine wordt gesloopt en een nieuw gemeenschapshuis inclusief commerciële horecavoorziening met terras wordt opgericht. Het gemeenschapshuis kent een bvo van ca. 675 m2. Hiervan is ca. 504 m2 bvo beoogd voor maatschappelijke doeleinden (inclusief huiskamer/vergaderruimte) en is ca. 171 m2 bvo beoogd voor een zelfstandige horecafunctie c.q. brasserie (horeca categorie 2), exclusief terras (472 m2).

Oppervlaktes gemeenschapshuis

Het beoogd gemeenschapshuis bestaat uit één bouwlaag (maximale bouwhoogte bedraagt 6,5 tot 7 meter), afgedekt door een dak met curve. Door toepassing van natuurlijke materialen en kleuren wordt een landelijke ambiance gecreëerd. Door het aanbrengen van hoogteverschillen en het gemeenschapshuis meer verdiept aan te leggen, wordt de bebouwing daarbij tevens gedeeltelijk uit het zicht ontnomen. Onderstaande figuren geven een impressie van het te realiseren gemeenschapshuis weer.

Impressie beoogd gemeenschapshuis (entree)

Impressie beoogd gemeenschapshuis (achterzijde)

Het gemeenschapshuis vervult primair een functie voor de verenigingen en inwoners van Puth. Binnen het gemeenschapshuis worden ruimten ingericht voor verenigingen als de (jeugd)fanfare, schutterij, seniorenvereniging, caranaval vereniging, vrouwenbond en de Zonnebloem. Het gemeenschapshuis kan zodoende worden gebruikt voor onder meer:

• Festiviteiten;
• Ontmoetingsplek voor verenigingen;
• Toneelvoorstellingen;
• Uitvoeringen van de harmonie;
• Huiskamer voor ouderen (professionele dagbesteding met eetvoorziening om isolement tegen te gaan);
• Overige dorpsevenementen zoals Burendag en het Buurtfeest;
• Overige bijeenkomsten, activiteiten en vergaderingen gerelateerd aan maatschappelijke doeleinden.

De zelfstandige horecafunctie c.q. brasserie vervult primair een functie voor de inwoners van Puth en secundair voor de omliggende kernen Schinnen, Nagelbeek-Hegge, Sweikhuizen, Thull en Hommert (gedeeltelijk). Naast de inwoners wordt ook de nodige vraag verwacht vanuit wandelaars en fietsers (toeristen) die langs Puth komen. Nabij het plangebied liggen namelijk een aantal populaire wandel- en fietstochten: het Pieterpad en de NS-wandeling Limburgs Plateau liggen op ca. 200 meter afstand. De fietsroute Beekdaelenroute wordt verlegd langs het gemeenschapshuis en de mountainbikeroute Hel van Zuid-Limburg gaat over het terrein, zodat het gemeenschapshuis als vertrekpunt kan dienen. De gebruikers van deze routes kunnen gezien worden als bezoekers van de brasserie, waardoor geen sprake is van een extra parkeervraag. Echter worden er in dit kader wel extra parkeerplaatsen aangelegd.

Herinrichting terrein

In het kader van de transformatie tot gemeenschapsaccomodatie worden de gronden ten zuiden van de Sittarderweg heringericht. Ter plaatse van het voormalig hoofdveld wordt als groen ingericht, grotendeels bestaande uit een grasveld. Wel wordt het in de toekomst eventueel mogelijk gemaakt om evenementen binnen het plangebied te organiseren. Hiervoor is dan een afzonderlijke omgevingsvergunning nodig. Ter plaatse van de gronden ten noordoosten van het gemeenschapshuis blijft de schietmast van de schutterij behouden. Verder geldt dat de bestaande speeltuin wordt vervangen door een terrein met (natuurlijke) spelaanleidingen. Dit terrein wordt aangelegd aan de zuidelijke rand van het plangebied, ten westen van de entree voor voetgangers en fietsers.

De entree voor voetgangers en fietsers bestaat uit een klinkerpad dat vanaf de bocht van de Onderste Puth tot aan het gemeenschapshuis loopt. Ter plaatse van de Onderste Puth wordt een zebrapad aangelegd, om zo een veilige oversteek voor voetgangers te waarborgen. Fietsers kunnen hun fiets stallen aan de oostzijde van het gemeenschapshuis waar een fietsenstalling is voorzien.

Voor auto's is het gemeenschapshuis bereikbaar via de Sittarderweg. Hier is, aan de zuidoostelijke van het plangebied, een parkeerterrein (61 parkeerplaatsen) bestaande uit grasbeton voorzien.

2.3.2 Landschaps- en natuurontwikkeling

Vanwege de ligging aan de rand van de kern zullen de nieuwe gemeenschapsaccommodatie en omliggende gronden van het voormalige sportpark zoveel mogelijk landschappelijk worden ingepast. Dit betekent in zoverre dat veld 2, ten noorden van de Sittarderweg, volledig zal worden gebruikt voor natuurontwikkeling (dorpsgaard). Hiermee wordt de nieuwe gemeenschapsaccommodatie afgeschermd van het buitengebied en landschappelijk ingepast.

De inrichting en aanleg van de natuurontwikkeling op veld 2 in de vorm van een dorpsgaard was een burgerinitiatief. Initiatiefnemers hebben samen met het dorp, met ondersteuning van het IKL en inbreng van IVN een inrichtingsplan opgesteld. De gemeente heeft hierin enkel gefaciliteerd. Dit heeft er uiteindelijk in geresulteerd dat de natuurontwikkeling c.q. dorpsgaard inmiddels is gerealiseerd waardoor sprake is van een bestaande situatie.

Met de landschaps- en natuurontwikkeling ter plaatse van het perceel ten noorden van de Sittarderweg is gestreefd naar een kleinschalig landschap met hagen, boomgaarden en kruidenrijk grasland, gebruik makend van inheemse bomen en struiken. Onderstaand figuur geeft een impressie van de gerealiseerde landschaps- en natuurontwikkeling weer. Ter borging van deze nieuwe invulling zal het volledige gedeelte van het plangebied dat zich ten noorden van de Sittarderweg bevindt worden bestemd als 'Natuur'.

Impressie landschaps- en natuurontwikkeling ten noorden van de Sittarderweg (voor vergrote weergave zie Bijlage 2)

Ook de toekomstige ontwikkelingen ten zuiden van de Sittarderweg zullen voor zover mogelijk landschappelijk worden ingepast. Enerzijds door de aanplant van bomen op het terrein (aan de rand richting de woningen aan de Burgemeester Loefenstraat) en anderzijds door het aanbrengen van een grondwal rondom het gebouw (richting de woningen aan de Sittarderweg). Voor het gehele plangebied geldt hierbij verder dat er zoveel mogelijk gebruik zal worden gemaakt van, en aansluiting zal worden gezocht bij, bestaande groenstructuren in de vorm van bossages en bomen (rijen). Waar mogelijk zullen deze structuren ook worden versterkt.

2.3.3 Verkeer en parkeren

Verkeer

Ten gevolge van de transformatie van het voormalig sportcomplex naar gemeenschapsaccomodatie neemt het aantal verkeersbewegingen in en rondom het plangebied met 102 motorvoertuigen toe (zie Bijlage 3). Samen met het vervallen van de oude c.q. huidige functie zal de hoeveelheid autoverkeer in de omliggende straten maar beperkt toenemen.

Het plangebied is voor autoverkeer bereikbaar via de Sittarderweg (inrit parkeerterrein), welke aansluit op de Onderste Puth. Gezien de toename van het verkeer beperkt is ten opzichte van de voormalige situatie (zijnde sportaccommodatie), worden geen belemmeringen qua verkeersintensiteiten verwacht. Door het plangebied te ontsluiten via de Sittarderweg (en niet via de Onderste Puth), wordt tevens een meer verkeersveilige verbinding gecreëerd.

Vanaf de Onderste Puth is het plangebied enkel bereikbaar voor fietsers en wandelaars. Er is hier tevens een oversteekplaats met zebrapad voorzien, om ook hier een verkeersveilige verbinding te creëren.

Parkeren

De voorgenomen ontwikkeling dient niet te leiden tot parkeeroverlast in de nabije omgeving. Uitgangspunt is dat op eigen terrein in de parkeerbehoefte wordt voorzien. Bureau Kragten heeft de parkeerbehoefte ten gevolge van de voorgenomen ontwikkeling inzichtelijk gemaakt ('Parkeerberekening Gemeenschapshuis Puth', d.d. 3 oktober 2023, zie ook Bijlage 3).

De gemeente Beekdaelen heeft geen eigen parkeernormen vastgesteld. Om die reden zijn de parkeerkencijfers zoals die gesteld zijn in de publicaties van het CROW aangehouden. Op basis van de kencijfers zijn er parkeernormen die gehanteerd moeten worden bij het bepalen van de te realiseren parkeerplaatsen voor nieuwe ontwikkelingen in de bestaande omgeving.

Om het minimale aantal parkeerplaatsen te kunnen berekenen moet worden voldaan aan de CROW publicatie. In de CROW wordt onderscheid gemaakt in vier gebiedstypes, namelijk: Centrum, Schil centrum, rest bebouwde kom en buitengebied. Het plangebied ligt in 'rest bebouwde kom'. Tevens wordt een onderscheid gemaakt in stedenlijkheidsgraad. De kern Puth (incl. randzone) valt in de graad 'niet stedelijk'. Ten slotte wordt onderscheid gemaakt in de verschillende functies welke zullen worden gerealiseerd binnen het plangebied.

Het planvoornemen van een nieuw gemeenschapshuis te Puth mengt diverse functies in één voorziening. Hierdoor wordt de voorziening bijna dagelijks gebruik en vinden er regelmatig evenementen in het gemeenschapshuis plaats. Voor het reguliere gebruik zijn er conform de CROW kencijfers 61 parkeerplaatsen voldoende om in de parkeervraag van het gemeenschapshuis voorzien. Tijdens evenementen in het gemeenschapshuis zal de parkeervraag hoger liggen, tot een maximum van 59 parkeerplaatsen en 90 fietsparkeerplaatsen. Wanneer er alsnog een tekort is aan het aantal parkeerplaatsen zou dat opgevangen kunnen worden in de nabije omgeving, zoals op de parkeerplaats aan de Eenheidsstraat.

3.1.1 Nationale Omgevingsvisie (NOVI)

De nationale omgevingsvisie (NOVI) is op 11 september 2020 vastgesteld. Deze visie is door het rijk opgesteld in het kader van de nieuwe omgevingswet, die op 1 januari 2024 in werking treedt. Aan de hand van een toekomstperspectief is hierin de langetermijnvisie in beeld gebracht. Op nationale belangen wil het Rijk (net als nu) sturen en richting geven. Hiervoor worden de volgende vier prioriteiten onderscheiden:

• 1. Ruimte voor klimaat adaptatie.
• 2. Duurzaam economisch groeipotentieel.
• 3. Sterke en gezonde steden en regio's.
• 4. Toekomstigbestendige ontwikkelingen van het landelijk gebied.

Om invulling te kunnen geven aan deze vier prioriteiten hanteert het rijk de volgende drie afwegingsprincipes:

• 1. Combinaties van functies gaat voor enkelvoudige functies.
• 2. Kenmerken en identiteit van een gebied staan centraal.
• 3. Afwentelen wordt voorkomen.

Onze samenleving hecht grote waarde aan het Nederlandse landschap. Veel mensen wonen, werken en leven in dit landschap. Het geeft mensen identiteit en nodigt uit tot cultuurhistorische en ecologische beleving. Landschapskwaliteit is een zachte waarde, die moeilijk in geld is uit te drukken, maar wel van (economische) betekenis is. Er wordt soms onzorgvuldig met het landschap omgesprongen, ook al is dit doorgaans geen vooropgezette keuze. Vaak gebeurt het omdat een ontwikkeling vanuit een eenzijdig belang is ingestoken, er onvoldoende aandacht is geweest voor landschapskwaliteit en beperkt met bewoners of andere belanghebbenden uit de omgeving is overlegd.

Een goede indeling van het landelijk gebied is nodig om een vitaal platteland te behouden, waar het prettig is om te werken, wonen en recreëren. Zo moet voorkomen worden dat versnippering plaatsvindt door bedrijfsbeëindiging van landbouwbedrijven. Ook moeten we voorkomen dat ‘verloodsing’ en verrommeling plaatsvindt, of dat vruchtbare landbouwgronden of gebieden met hoge landschappelijke of natuurlijke waarden worden bebouwd of vol gelegd worden met zonnepanelen. Uit het Klimaatakkoord, de voortgaande verstedelijking, de energietransitie en de heroriëntatie van de landbouw, vloeien grote ruimtelijke opgaven voort. Om deze met behoud van draagvlak te kunnen verwezenlijken, is een omgevingsbeleid nodig dat ervoor zorgt dat landschapskwaliteit volwaardig meeweegt bij de planning en uitvoering van projecten.

Gevolg planvoornemen

Met de transformatie van het voormalig sportpark naar gemeenschapsaccomodatie wordt bijgedragen aan het behoud en de versterking van het rijke verenigingsleven en daarmee aan ontmoeting en sociale cohesie binnen de gemeenschap van Puth. De commerciële horecavoorziening levert daarbij ook een positieve bijdrage aan het horeca-aanbod voor inwoners van Puth en het toeristisch-recreatief fiets- en wandelverkeer uit de omgeving. Ten behoeve van de ontwikkeling worden in onbruik geraakte gronden (van de voormalige voetbalvereniging V.V. Puth) hergebruikt. Er wordt zodoende invulling gegeven aan het principe van zorgvuldig ruimtegebruik. Hierbij wordt tevens een kwaliteitsimpuls geleverd door het geheel landschappelijk in te passen en ten noorden van de Sittarderweg in te zetten op natuurontwikkeling. Geconcludeerd wordt dat het plan passend is binnen de doelstellingen van de NOVI.

3.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening

De Nationale omgevingsvisie (NOVI) bepaalt welke kaderstellende uitspraken zodanig zijn geformuleerd dat deze bedoeld zijn om beperkingen te stellen aan de ruimtelijke besluitvormingsmogelijkheden op lokaal niveau. Het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) bevestigt in juridische zin die kaderstellende uitspraken. Met het Barro geeft het Rijk algemene regels voor bestemmingsplannen. Doel van dit Besluit is bepaalde onderwerpen uit de NOVI te verwezenlijken.

Middels het Barro worden voor een aantal specifieke onderwerpen algemene regels gesteld ten behoeve van de verwerking in bestemmingsplannen. In de NOVI is aangegeven wat het nationale belang is van het stellen van regels voor deze onderwerpen. Het Barro stelt in eerste instantie regels voor het project Mainportontwikkeling Rotterdam, het kustfundament, grote rivieren, de Waddenzee en het waddengebied, defensie en erfgoederen van uitzonderlijke universele waarde.

De algemene regels in het Barro hebben vooral een conserverend/beschermend karakter waardoor geformuleerde nationale belangen niet belemmerd worden door ontwikkelingen die middels bestemmingsplannen mogelijk worden gemaakt. Voor een aantal onderwerpen geeft het Barro de opdracht dan wel de mogelijkheid aan provincies om bij provinciale verordening regels te stellen.

Gevolg planvoornemen

In het Barro worden zowel aan het plangebied als aan de ontwikkeling van dit planvoornemen geen regels gesteld. Het ruimtelijke Rijksbeleid vormt daarmee geen belemmering voor het planvoornemen.

3.1.3 Bro: Ladder voor duurzame verstedelijking

Op grond van artikel 3.1.6 lid 2 van het Besluit ruimtelijke ordening dienen overheden nieuwe stedelijke ontwikkelingen te motiveren. Per 1 juli 2017 zijn de 3 treden van de Ladder losgelaten en geldt dat de toelichting bij een ruimtelijke plan die een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, een beschrijving bevat van de behoefte aan die ontwikkeling, en, indien het ruimtelijk plan die ontwikkeling mogelijk maakt buiten het bestaande stedelijk gebied, een motivatie waarom niet binnen bestaand stedelijk gebied in die behoefte kan worden voorzien.

Zoals gezegd is de Ladder-onderbouwing verplicht voor 'nieuwe stedelijke ontwikkelingen'. Onder stedelijke ontwikkeling wordt de ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein, zeehaventerrein, kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen verstaan. Deze laatste categorie is in de handreiking bij de Ladder voor duurzame verstedelijking (ministerie van Infrastructuur en Milieu) nader gespecificeerd in accommodaties voor onderwijs, zorg, cultuur, bestuur en indoor sport en leisure.

Dit bestemmingsplan voorziet in de ontwikkeling van gemeenschapsaccomodatie in de vorm van een gemeenschapshuis in combinatie met een commercieel horecagedeelte met terras (brasserie) met mogelijkheden voor schutterij en een speeltuin. De gronden ten noorden van de Sittarderweg worden daarnaast grotendeels gebruikt voor natuurontwikkeling. Het verzorgingsgebied van de gemeenschapsaccomodatie richt zich op Puth maar eveneens op de gehele directe omgeving. In die zin kan er dus gesproken worden van een nieuwe 'stedelijke ontwikkeling'.

Behoefte

Dit plan ziet toe op de transformatie van een voormalig sportpark naar gemeenschapsaccomodatie. De gemeenschapsaccomodatie bestaat o.a. uit een gemeenschapshuis inclusief commerciële horecavoorziening met terras. Navolgend wordt voor zowel de maatschappelijke functie van het gemeenschapshuis als de commerciële horecavoorziening de kwalitatieve en kwantitatieve behoefte toegelicht.

Voor wat betreft het gemeenschapshuis geldt dat hierbinnen ruimten worden ingericht voor verenigingen als de (jeugd)fanfare, schutterij, seniorenvereniging, caranaval vereniging, vrouwenbond en de Zonnebloem. Verenigingen kunnen gelijktijdig gebruik maken van de ruimten in het gemeenschapshuis en de wisselwerking wordt versterkt door bijvoorbeeld breed inzetbare vrijwilligers. Met de ontwikkeling van het gemeenschapshuis wordt zodoende bijgedragen aan het behoud van het rijke verenigingsleven in Puth en daarmee aan ontmoeting en sociale cohesie binnen de gemeenschap van Puth.

De ontwikkeling van het gemeenschapshuis draagt bij aan het herstel van de maatschappelijke functie die het plangebied ooit eerder al had (in de vorm van een voetbalvereniging). De aanwezigheid van de toenmalige vereniging zorgde namelijk voor vermaak en ontmoeting tussen mensen. Er is in dit geval in Puth en haar directe omgeving een belangrijke maatschappelijke voorziening verdwenen. Door een fusie van de voetbalvereniging zijn de voormalige kantine en de gronden in onbruik geraakt. Er is momenteel behoefte aan een voorziening die het verenigingsleven en het aanbod van maatschappelijke voorzieningen van Puth en omgeving tegemoet komt. De ontwikkeling van het gemeenschapshuis voorziet hierin. Het gemeenschapshuis vervult zodoende primair een (maatschappelijke) functie voor de verenigingen en inwoners van Puth.

Daarbij geldt dat ook in kwantitatieve zin sprake is van een behoefte aan deze functie. Bureau Stedelijke Planning (projectnr. 20210243, d.d. 17 februari 2023) heeft onderzocht dat, gelet op het aantal inwoners van Puth, behoefte is aan 742 m2 aan gemeenschapshuizen (zie ook Bijlage 4). Binnen het het geplande pand bedraagt het deel dat gebruikt zal worden als gemeenschapshuis 504 m2 Dit past ruimschoots binnen de gestelde behoefte. Uitgangspunt daarbij is wel dat het bestaande gemeenschapshuis Oud-Limburg wordt afgestoten c.q. niet meer voor maatschappelijke functies (zoals een gemeenschapshuis) wordt gebruikt. Dit is conform het voornemen van de voormalige gemeente Schinnen de accommodatie af te stoten en conform het beleid waarin gestreefd wordt naar het behoud van één gemeenschapshuis per kern. Daarnaast voorziet het planvoornemen in een eigentijdse accommodatie dat perspectief biedt aan het verenigingsleven in Puth. De accommodaties die momenteel nog gebruikt worden door de verenigingen zijn verspreid gelegen, matig bereikbaar, moeilijk toegankelijk en/of minder geschikt voor een maatschappelijke functie. Samengevat kan gesteld worden dat de huidige accommodaties niet toekomstbestendig zijn. Om de verenigingen voor Puth te behouden en te voorkomen dat de verenigingen en daarmee de leefbaarheid in een negatieve cyclus geraken is een kwaliteitsimpuls nodig dat niet op de locatie van het huidige gemeenschapshuis kan worden gerealiseerd.

Op de locatie aan de Sittarderweg is de ruimte er wel. Daar kan een toekomstbestendig gemeenschapshuis gerealiseerd worden dat kan bijdragen aan het behoud van het rijke verenigingsleven in Puth en daarmee aan ontmoeting en sociale cohesie binnen de gemeenschap van Puth. Verenigingen kunnen gelijktijdig gebruik maken van de ruimten in het gemeenschapshuis en de wisselwerking wordt versterkt door bijvoorbeeld breed inzetbare vrijwilligers. Door realisatie van een nieuw gemeenschapshuis gekoppeld met horecafuncties zorgt ervoor dat de verschillende functies elkaar versterken en een nieuw kloppend hart van het dorp ontstaat.

Door het ontwikkelen van het gemeenschapshuis aan de Sittarderweg ontstaat een eigentijdse maatschappelijke voorziening die goed bereikbaar en goed ontsloten is en aansluit op de behoeften van de verenigingen. Door ingebruikname van het nieuwe gemeenschapshuis zal het bestaande gemeenschapshuis haar gebruikers kwijtraken en daarmee haar (maatschappelijke) bestaansrecht verliezen. Gymzaal De Trefputh zal niet langer meer oneigenlijk gebruikt worden door maatschappelijke verenigingen anders dan sportverenigingen. Het bestaande gemeenschapshuis Oud-Limburg dat momenteel nog in eigendom is van de gemeente zou een andere (commerciële) functie kunnen krijgen. Om leegstand tegen te gaan is het van belang dat het bestaande gemeenschapshuis niet meer voor maatschappelijke functies wordt gebruikt.

Samenvattend: voor het gemeenschapshuis aan de Sittarderweg in Puth is op basis van de Ladder voldoende behoefte aangetoond. Daarmee is sprake van een zorgvuldige ruimtelijke ordening.

Voor wat betreft de commerciële horecavoorziening met terras (brasserie) geldt dat het huidig aanbod aan horeca in Puth beperkt is en restaurants onder gemiddeld zijn vertegenwoordigd. Dit, terwijl horeca juist voor levendigheid en ontmoeting zorgt. Consumenten zijn daarbij in toenemende mate op zoek naar bijzondere concepten op verrassende locaties met een verhaal. Onderhavige locatie, gelegen in het groen en in combinatie met het gemeenschapshuis met typische Limburgse verenigingen, speelt hierop in. Daarnaast geldt dat het plangebied is gelegen nabij wandel, fiets- en mountainbikeroutes. Dit zorgt voor de nodige toevloeiïng van toeristen. Momenteel hebben de wandelaars van de populaire NS-wandeling Limburg Plateau en fietsers van meerdere routes door en om de locatie echter weinig keuze voor horeca in Puth.

De commerciële horecavoorziening vervult primair een functie voor de inwoners van Puth en secundair voor de omliggende kernen Schinnen, Nagelbeek-Hegge, Sweikhuizen, Thull en Hommert (gedeeltelijk). Naast de inwoners wordt ook de nodige vraag verwacht vanuit wandelaars en fietsers (toeristen) die langs Puth komen. Ook voor de commerciële horecavoorziening blijkt dat er, naast de kwalitatieve behoefte, sprake is van een kwantitatieve behoefte. Er wordt verwacht dat voor horecavestigingen in Puth tot 2031 sprake is van marktruimte van ca. 410 m2 tot 610 m2 bvo. Volgens de ladder dient in de kwantitatieve behoefte ook de kwantitatieve vraag te worden geconfronteerd met de omzetclaim van het huidige horeca-aanbod. Uit de confrontatie blijkt dat er in de huidige situatie marktruimte is voor 310 m2 bvo horeca. Door de toegenomen binding en toevloeiing (door de versterkte horecastructuur) zal deze ruimte tot 2031 toenemen met ongeveer 480 m2 bvo. De ontwikkeling van onderhavige commerciële horecagelegenheid (ca. 1.71 m2 bvo) past hier ruimschoots binnen en er is ruim voldoende marktruimte hiervoor.

De toevoeging van een horecavestiging in Puth zorgt voor werkgelegenheid en een versterking van de levendigheid en dynamiek in het gebied waardoor nieuwe investeringen kunnen worden uitgelokt. De verwachting is dat mogelijke negatieve ruimtelijk-economische effecten (zoals omzetverdringing bij bestaande horeca en kans op leegstand) beperkt zijn omdat:

• • Er voldoende marktruimte is voor horeca in Puth;
• • Het huidig aanbod aan horeca in Puth relatief laag is;
• • De toevoeging van een moderne brasserie op een mooie buitenlocatie de horecastructuur in het gebied zal versterken.

Het functioneren van het bestaande aanbod in Puth zal daarom niet in gevaar komen met de komst van de brasserie aan de Sittarderweg.

Samenvattend: voor de brasserie aan de Sittarderweg in Puth is op basis van de Ladder voldoende behoefte aangetoond, zowel kwantitatief als kwalitatief. Daarmee is sprake van een zorgvuldige ruimtelijke ordening. Met de combinatie van een gemeenschapshuis en een commerciële horecavoorziening op de locatie van het voormalig sportcomplex zijn tevens een aantal evenementen in het gemeenschapshuis mogelijk in Puth, zoals toneel- en/of muziekuitvoeringen. Zo voegt de ontwikkeling niet alleen iets toe aan het horeca aanbod, maar ook aan het aanbod aan accommodaties voor het organiseren van activiteiten van verenigingen. Door realisatie van een nieuw gemeenschapshuis gekoppeld met horecafuncties zorgt ervoor dat de verschillende functies elkaar versterken en een nieuw kloppend hart van het dorp ontstaat.

Locatie

Het planvoornemen voorziet in de realisatie een gemeenschapsaccommodatie ter plaatse van in onbruik geraakte gronden, welke eerder werden gebruikt door V.V. Puth en andere verenigingen. Deze gronden bevinden zich aan de rand van Puth op de overgang naar het buitengebied. De gronden ten noorden van de Sittarderweg worden daarnaast grotendeels gebruikt voor natuurontwikkeling. Deze gronden worden daarmee als het ware teruggegeven aan de natuur in het buitengebied. Een deel van de het planvoornemen voorziet dus in hergebruik van gronden welke voorheen eveneens een maatschappelijke functie hebben gehad en een deel voorziet in het teruggeven van gronden aan de natuur.

Gevolg planvoornemen

Uit de afwegingen waar de ladder om vraagt blijkt dat er behoefte is aan een nieuwe maatschappelijke voorziening voor de huisvesting van het verenigingsleven in de kern Puth in combinatie met een commerciële horecagelegenheid. Er is daarbij sprake van hergebruik van deels in onbruik geraakte gronden Er is hiermee sprake van een herbestemming van een 'vrijkomende' locatie en zorgvuldig ruimte gebruik. Het planvoornemen past in die zin binnen de afweging waar de ladder om vraagt.

3.2.1 Provinciale Omgevingsvisie (POVI) Limburg

De nieuwe Omgevingswet treedt op 1 januari 2024 in werking. De provincie moet dan beschikken over een Provinciale Omgevingsvisie en Omgevingsverordening. De provincie heeft in dat verband inmiddels het POL2014 vervangen door de Omgevingsvisie Limburg (hierna: POVl). Deze is vastgesteld 1 oktober 2021. De POVI richt zich op de langere termijn (2030-2050) en beschrijft onderwerpen zoals wonen, bodem, infrastructuur, milieu, ruimtelijke economie, water, natuur, luchtkwaliteit, landschap en cultureel erfgoed. Maar ook het aspect gezondheid en een gezonde leefomgeving wordt in de Omgevingsvisie meegenomen.

De zoneringen op grond van het POL2014 zijn in de POVI overgenomen op de kaart 'Limburgse principes'. In de POVI is onderhavig plangebied, net als in het POL, grotendeels gelegen in het landelijk gebied (buitengebied). Enkel een strook gronden aan de noordzijde van het plangebied is gelegen binnen de zone 'groenblauwe mantel' (voorheen: bronsgroene landschapszone). Een strook gronden aan de zuidoostelijke zijde van het plangebied is gelegen in het bebouwd gebied (landelijke kern). Vanuit beleidsmatig oogpunt in relatie tot voorliggend planvoornemen is geen sprake van relevante wijzigingen. Het planvoornemen ligt in lijn met het POVI en kan daarom met betrekking tot de provinciale visie als toekomstbestendig worden geacht.

Uitsnede POVI met plangebied bij rode contour

Gevolg planvoornemen

Het planvoornemen voorziet in transformatie en opwaardering van voormalige voetbalvelden met omliggende voorzieningen. Er wordt dus gebruik gemaakt van in onbruik geraakte gronden. Deze ontwikkelingen passen binnen de uitgangspunten welke behoren bij de gebieden landelijke kern en het buitengebied. Daarnaast wordt in het noordelijk deel van het plangebied voorzien in natuurontwikkeling. Deze ontwikkeling past eveneens binnen de uitgangspunten welke behoren bij de gebieden buitengebied en groenblauwe mantel c.q. bronsgroene landschapszone. De natuurontwikkeling versterkt de groenblauwe mantel c.q. bronsgroene landschapszone zelfs en zorgt voor een natuurlijke buffer tussen Puth en de rest van het buitengebied. Door de natuurontwikkeling in combinatie met landschappelijke inpassing wordt tevens gehoor gegeven aan de eis voor behoud en versterking van natuurwaarden. Gezien het voorgaande vormt de POVI geen belemmering voor het planvoornemen.

3.2.2 Omgevingsverordening 2014

De Omgevingsverordening Limburg 2014 is gelijktijdig met het Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2014 op 12 december 2014 vastgesteld en op 16 januari 2015 inwerking getreden. Het POL2014 is inmiddels vervangen door de Provinciale Omgevingsvisie (zie voorgaande paragraaf 3.2.1). De Omgevingsverordening 2014 (geconsolideerde versie d.d. 16 december 2022) is nog geldig en voorziet in de juridische doorwerking van het provinciaal omgevingsbeleid. De belangrijke principes in het Limburgs omgevingsbeleid zijn:

• 1. Kwaliteit staat centraal. Dat komt tot uiting in het koesteren van de gevarieerdheid van Limburg onder het motto 'meer stad, meer land', het bieden van ruimte voor verweving van functies, in kwaliteitsbewustzijn, en in dynamisch voorraadbeheer dat moet resulteren in een nieuwe vorm van groeien. Algemene principes voor duurzame verstedelijking sluiten hierop aan, zoals de ladder van duurzame verstedelijking en de prioriteit voor herbenutting van cultuurhistorische en beeldbepalende gebouwen.
• 2. Uitnodigen staat centraal. Dat gaat meer over de manier waarop we samen met onze partners dat voortreffelijke leef- en vestigingsklimaat willen realiseren. Met instrumenten op maat en ruimte om te experimenteren. De provincie wil hierbij selectief zijn: het POL richt zich alleen op die zaken die er op provinciaal niveau echt toe doen en vragen om regionale oplossingen.

Op basis van de omgevingsverordening maakt het plangebied deel uit van:

• Duurzame verstedelijking en bestuursafspraken regionale uitwerking POL2014 - Landelijk gebied
• Beschermingszones natuur en landschap - bronsgroene landschapszone

Duurzame verstedelijking - Landelijk gebied

Het plangebied is grotendeels binnen het landelijk gebied c.q. buitengebied gelegen. Op basis van artikel 2.2.2 volgt dat een ruimtelijk plan dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, rekening houdt met het bepaalde in artikel 3.1.6, tweede lid, van het Besluit ruimtelijke ordening (zijnde de Ladder voor duurzame verstedelijking). Zoals in paragraaf 3.1.3 beschreven, wordt aan de Ladder-toetsing voldaan.

Uitsnede kaart 'Duurzame verstedelijking en bestuursafspraken regionale uitwerking POL2014'

Voor een kleine strook gronden, gelegen in de zuidoostelijke hoek van het plangebied, geldt dat deze binnen het bebouwd gebied liggen. Ter plaatse van deze gronden is gedeeltelijk de ontwikkeling van de speeltuin, de aanleg van een fiets-/voetpad en de zeer beperkte uitbreiding van een woonperceel in verband met grondtransactie voorzien. Hiervoor gelden geen nadere eisen op basis van de ligging binnen het bebouwd gebied.

Bronsgroene landschapszone

Voor het deel van het plangebied dat ten noorden van de Sittarderweg is gelegen geldt dat een strook grond (aan de noordzijde) in de bronsgroene landschapszone ligt. Ter plaatse van deze strook grond is de ontwikkeling van landschaps- en natuurwaarden voorzien. De landschaps- en natuurontwikkeling versterkt de bronsgroene landschapszone ter plaatse en zorgt voor een natuurlijke buffer tussen Puth en de rest van het buitengebied. In dit bestemmingsplan wordt de landschaps- en natuurontwikkeling geborgd door ter plaatse de bestemming 'Natuur' op te nemen.

Uitsnede kaart 'Beschermingszones natuur en landschap'

Nationaal Landschap Zuid-Limburg

Het Nationaal Landschap is gelegen binnen de (Euregionale) metropool Luik-Eupen-Aken-Parkstad-Sittard-Genk-Hasselt-Maastricht als onderdeel van het grensoverschrijdende Drielandenpark. Het is een uitloopgebied van de steden waarvan de 'quality of life' belangrijk is voor het Zuid-Limburgse leef- en vestigingsklimaat. Het gebied kent een hoge dichtheid aan cultuurhistorisch erfgoed waaronder veel monumenten. De landschappelijke kwaliteiten moeten er behouden blijven, duurzaam worden beheerd en waar mogelijk versterkt. Nationaal Landschap Zuid-Limburg wordt door de Provincie Limburg en door de economische topsectoren gezien als een belangrijke vestigingsplaatsfactor voor bedrijven en bewoners. Het Nationale Landschap biedt ruimte voor regionale en lokale bedrijvigheid, inclusief grondgebonden landbouwbedrijven, maar met respect voor de omgeving. Grootschalige woningbouw, megastallen en bedrijventerreinen zijn er niet toegestaan.

Door de natuurontwikkeling in combinatie met landschappelijke inpassing wordt gehoor gegeven aan de eis voor behoud en versterking van natuurwaarden in het Nationaal Landschap Zuid-Limburg. Er wordt met de inrichting van het plangebied voldoende rekening gehouden met de aanwezige kernkwaliteiten (reliëf, open-gesloten karakter. het groene karakter en cultuurhistorisch erfgoed. Deze worden ter plaatse zelfs versterkt door het voormalige sportcomplex grotendeels om te zetten in een groene omgeving in aansluiting op het buitengebied. Dit is ook aan de orde bij inmiddels bestaande 'dorpsgaard. Het bestaande reliëf binnen het plangebied blijft ongewijzigd, alleen rondom het gemeenschapshuis zelf worden enkele wallen aangelegd als afscherming richting de aangrenzende woningen. Dit is direct aansluitend op rand van de kern Puth zodat de impact op het buitengebied beperkt is. In het kader van de landschappelijke inpassing en de natuurontwikkeling blijft het bestaande groen behouden en waar nodig wordt dit versterkt zonder dat dit ten koste gaat van het open-gesloten karakter ter hoogte van het plangebied. Dit betreft met name het versterken van de reeds bestaande houtsingels. Hierdoor krijgt het plangebied ook een groener karakter. Ten aanzien van cultuurhistorisch erfgoed wordt verwezen naar paragraaf 4.12.4.

Na-ijlende effecten steenkoolwinning

In de verordening is in artikel 2.16.1 ten aanzien van na-ijlende gevolgen bepaald dat gemeenten in de toelichting van een ruimtelijk plan beschrijven op welke wijze rekening is gehouden met na-ijlende effecten van de voormalige steenkolenwinning.

Op 15 december 2016 heeft het Ministerie van Economische Zaken diverse rapporten over 'Na-ijlende gevolgen steenkolenwinning Zuid-Limburg' openbaar gemaakt. Hierin staan mogelijke gevolgen van de voormalige steenkolenmijnbouw beschreven. De mogelijke gevolgen zijn ingedeeld in categorieën (EK) van EK1 (relatief hoge kans van optreden), EK2 (relatief gemiddelde kans) tot EK3 (relatief lage kans).

Op basis van de Nederlandse samenvatting, het 'Uittreksel uit het samenvattende rapport met een overzicht van de voorgestelde maatregelen' van 14 december 2016 kan geconcludeerd worden dat het plangebied onderdeel uitmaakt van het mijnconcessiegebied waarbinnen de mijnbouwactiviteiten hebben plaatsgevonden. Hierdoor is voor onderhavige situatie sprake van na-ijlende gevolgen voor het planvoornemen. Hierop wordt nader ingegaan in paragraaf 4.4.

Klimaatadaptatie

Op basis van de wijzigingsverordening is artikel 2.19.1 klimaatadaptatie toegevoegd. In dit artikel is bepaald dat bij een ruimtelijk plan dat een nieuwe ruimtelijke ontwikkeling mogelijk maakt een beschrijving moet bevatten van:

• de wijze waarop in het plan rekening is gehouden met de risico's en gevolgen van klimaatverandering, en
• de maatregelen en voorzieningen die worden getroffen om de risico's en gevolgen van klimaatverandering te voorkomen of te beperken en de afwegin die daarbij is gemaakt.

Daarbij moeten de volgende risico's betrokken worden: wateroverlast, overstroming en droogte door gebruik te maken van de informatie van gemeentelijk regionale en landelijke stresstest- en overstromingskaarten.

Daarin is voorzien in onder meer paragraaf 3.3.2 van deze toelichting.

Gevolg planvoornemen

De transformatie van het voormalig sportpark naar gemeenschapsaccomodatie is niet in strijd met de regels gesteld in de Omgevingsverordening 2014.

3.2.3 Omgevingsverordening Limburg

Met de komst van de Omgevingswet is een nieuwe omgevingsverordening nodig die past binnen de kaders en het instrumentarium van de Omgevingswet. Provinciale Staten hebben de nieuwe Omgevingsverordening vastgesteld in de vergadering van 17 december 2021. Omdat deze Omgevingsverordening is gebaseerd op de Omgevingswet kan deze niet eerder in werking treden dan de Omgevingswet zelf. Het Rijk heeft de inwerkingtreding van de Omgevingswet uitgesteld tot 1 januari 2024. Daarmee wordt automatisch de inwerkingtreding van de Omgevingsverordening Limburg ook uitgesteld tot die datum. Tot die tijd blijft de Omgevingsverordening Limburg 2014 gelden.

Hoewel de Omgevingsverordening Limburg (2021) hoofdzakelijk een beleidsneutrale omzetting van de Omgevingsverordening Limburg 2014 is, staan er enkele nieuwe of inhoudelijk aanmerkelijk gewijzigde onderwerpen in. Het gaat hier om instructieregels aan gemeenten op het gebied van wonen, zonne-energie, na-ijlende effecten van de steenkoolwinning en huisvestingsnormen voor internationale werknemers.

Kaart 'Wonen, werken en recreëren'

Uitsnede kaart 'Landschap'

Gevolg planvoornemen

De Omgevingsverordening (2021) betreft hoofdzakelijk een beleidsneutrale omzetting van de Omgevingsverordening 2014. Net als bij de Omgevingsverordening 2014, is het plangebied gelegen in het buitengebied, met een kleine strook gronden in noorden in de groenblauwe mantel en een kleine strook gronden in het zuidoosten in de landelijke kern. Daarnaast geldt dat het plangebied deel uit blijft maken van het Nationaal Landschap Zuid-Limburg. Voor deze thema's in relatie tot het planvoornemen is sprake van een beleidsneutrale omzetting.

Geconcludeerd wordt dat de transformatie van het voormalig sportpark naar gemeenschapsaccomodatie niet in strijd is met de regels gesteld in de Omgevingsverordening 2021.

3.2.4 Regionale klimaatadaptatiestrategie Parkstad Limburg

Het klimaat verandert en dat is ook merkbaar in Beekdaelen. Zo leidt klimaatverandering tot hogere temperaturen, meer (extreme) neerslag en drogere zomers. Dat heeft gevolgen voor onder andere onze gezondheid en onze leefomgeving. Daarom is het zaak ook bij ruimtelijke plannen klimaatadaptief bouwen c.q. ontwikkelen als ontwerpprincipe mee te nemen en maatregelen waar nodig dan wel mogelijk te borgen. Dit komt terug in de NOVI en in de provinciale Omgevingsvisie Limburg. Door het Rijk is de opgave om Nederland vóór 2050 klimaatproof te maken vastgelegd in het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA). Door de parkstadgemeenten is samen met het Waterschap Limburg, het Waterschapsbedrijf Limburg en de WaterleidingsMaatschappij Limburg een Regionale Klimaatadaptatiestrategie met uitvoeringsprogramma opgesteld, die is vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders van Beekdaelen op 12 april 2022.

Om aan het voorgaande invulling te kunnen geven is samenwerking en het creëren van bewustwording nodig. Daarbij geven we als gemeente het goede voorbeeld. We benutten daarbij zelf meekoppelkansen en stimuleren anderen dergelijke kansen ook te benutten. De aanpak is ook gebiedsgericht, waarbij per gebied naar functies en kwetsbaarheden wordt gekeken.

Gevolg planvoornemen

Onderhavig plangebied ligt aan de rand van de kern Puth en was voorheen in gebruik als sportcomplex. De strategie bestaat hier uit het vasthouden van hemelwater en het beperken van hittestress. De omgang met water zal hierna nog nader worden uitgewerkt in de waterparagraaf (zie paragraaf 4.11). Voor wat betreft het voorkomen c.q. beperken van hittestress is rekening gehouden met de inrichting van het terrein. Het gebruik van verhardingen wordt zoveel mogelijk beperkt. Dit uit zich in de uitvoering van het parkeerterrein. Deze bestaat uit grasbetontegels. Voor de voetpaden wordt gebruik gemaakt van granulaat. Verder zal bij de verdere uitwerking van het bouwplan voor het gemeenschapshuis gekeken worden of het gebouw voorzien kan worden van een 'groen dak'. Het plangebied krijgt verder een groene inrichting waarbij de nodige bomen worden aangeplant. Deze zorgen voor de nodige verkoeling. De kans op hittestress word hierdoor binnen het plangebied tot een minimum beperkt.

3.3.1 Leven en werken in het landschap (strategische hoofdlijnen)

In de beleidsnotitie 'Leven en en werken in het landschap' (vastgesteld 8 januari 2019) zijn de strategische hoofdlijnen voor een visie van Onderbanken-Nuth-Schinnen (ONS) vastgelegd. In deze strategische visie gaat de aandacht hoofdzakelijk uit naar de kwaliteitsimpuls en nieuwe ambities van de gemeente Beekdaelen vanuit het motto 'Leven en werken in het landschap'. In de samenleving als geheel voltrekken zich grote veranderingen. Dit betekent dat er nieuwe opgaven wachten. Dat biedt tegelijkertijd kansen voor de gemeente om zich nadrukkelijker te profileren. Het gaat daarbij om de volgende veranderingen:

• Verduurzaming van de energievoorziening en verandering van het klimaat. Klimaatakkoorden leiden tot grote opgaven tot op huishoudenniveau m.b.t. energiebesparing en –opwekking.
• Verandering van de fysieke leefomgeving. De landbouw verandert, net als het omgaan met de natuur. Voortgaande verstedelijking en tegelijkertijd krimp leidt tot druk op de leefomgeving en een vraag om verduurzaming. Daar komt bij de decentralisatie van beleid t.g.v. de Omgevingswet.
• Veranderingen in het sociaal domein. Met de 3 D’s ziet de gemeente zich gesteld voor nieuwe inhoudelijke opgaven en de manier waarop de samenleving hierbij een rol krijgt. De opgaven zullen voor een deel op regionale schaal moeten worden opgepakt.
• Bevolkingsafname en vergrijzing. De bevolkingsafname in Limburg speelt al vele jaren en heeft op diverse terreinen (wonen, onderwijs, zorg, economie, verenigingsleven etc.) invloed op de vitaliteit van de steden en kleinere kernen. Hier is in het afgelopen decennium zeker in de Parkstad-regio al actief op ingespeeld. Omgaan met bevolkingsafname is daar inmiddels verankerd in beleid. Behoud van vitaliteit in de dorpen en kernen blijft een belangrijke opgave voor de komende jaren.

• Veranderende identiteit in een globaliserende wereld. De wereld en de nabije omgeving van mensen veranderen snel. Elke burger is een wereldburger, maar zoekt tegelijkertijd naar behoud van identiteit dichtbij.

Op basis hiervan zijn in samenhang met de urgente transities vier strategische ontwikkelperspectieven te benoemen waarlangs de gemeente Beekdaelen zich krachtig wil profileren en ontwikkelen. Dit zijn:

• Excellent wonen en vitale kernen:
  • 1. Investeren in leefbare en vitale kernen en het organiseren van een toereikend voorzieningenniveau, adequate zorgverlening en maatschappelijk participatie.
  • 2. Ontwikkelen van een lokaal passend woningaanbod door transformatie respectievelijk herstructurering van bestaande bebouwing en het afstemmen van landschappelijk wonen in Beekdaelen op de regionale behoefte
  • 3. Verduurzamen en levensloop bestendig maken van bestaande woningvoorraad.
• Landschappelijke ontwikkeling als kans voor lokale en regionale opgaven:
  • 1. Ontwikkeling van een duurzame groene as van de Geleenbeek naar de Roode Beek, van Schimmert, Schinnen naar Schinveld tot grensoverschrijdend naar Selfkant en Gangelt.
  • 2. Nieuwe allianties voor beheer en onderhoud van het landschap.
  • 3. Ontwikkelen van verdienvermogen door natuur en groen te koppelen aan de kansen voor bijvoorbeeld zorg, toerisme of duurzame landbouw.
• Duurzame economische ontwikkeling:
  • 1. Bevorderen van een attractief lokaal ondernemingsklimaat en vergroten van de arbeidsparticipatie.
  • 2. Hoogwaardige bedrijventerreinen en concentratie van bedrijvigheid (op de juiste plek), met een excellente multimodale bereikbaarheid. O.a. door een goede aansluiting van de A76/Buitenring Parkstad Limburg, op bedrijvencomplex Chemelot, herstructurering van de stationsomgevingen en de ontwikkeling van ‘smart mobility’-concepten.
  • 3. Een wezenlijke bijdrage aan de energietransitie door energieopwekking in de bebouwde omgeving, langs infrastructuur en waar passend in de groene ruimte. Bijvoorbeeld zonnepanelen aan de noordzijde van de A76 of zonnige daken in de kernen.
• 'Governance' - een nieuwe relatie tussen gemeente en gemeenschap:
  • 1. Innovatie van de dienstverlening, met aandacht voor toegankelijkheid, klantvriendelijkheid, digitale dienstverlening.
  • 2. De mate van zeggenschap van de burger, d.w.z. nieuwe en vertrouwde vormen van informeren van, consulteren van en beslissen door spelers uit de gemeenschap (bijvoorbeeld met dorpsraden, allianties met bedrijven en maatschappelijke organisaties).
  • 3. Nieuwe en vertrouwde samenwerkingsvormen tussen de gemeente en haar inwoners. Dat betekent een nieuwe sturingsfilosofie voor de ambtelijke organisatie en samenspel raad-college. Denk daarbij aan ruimte voor burgerinitiatieven of lokale coöperatieve samenwerkingen.

Gevolg planvoornemen

Het planvoornemen draagt nadrukkelijk bij aan het ontwikkelingsperspectief 'Excellent wonen en vitale kernen'. De ontwikkeling van de gemeenschapsaccomodatie draagt namelijk sterk bij aan versterking van de sociale cohesie en leefbaarheid van de kern Puth. De transformatie van het voormalig sportpark naar gemeenschapsaccomodatie gaat tevens gepaard met de benodigde kwaliteitsverbetering in de vorm van landschappelijke inpassing en natuurontwikkeling. Op deze wijze wordt ook bijgedragen aan het speerpunt 'Landschappelijke ontwikkeling als kans voor lokale en regionale opgaven'.

3.3.2 Dorpsontwikkelingsplan Puth

Uit de Strategische Visie zijn dorpsontwikkelingsprogramma's, ook wel uitvoeringsprogramma's, voortgekomen. De toenmalige gemeente Schinnen heeft voor de kern Puth tevens een dorpsontwikkelingsplan opgesteld. In deze paragraaf wordt kort ingegaan op de voor dit planvoornemen relevante aspecten uit het dorpsontwikkelingsplan van Puth.

De totaalvisie van het dorpsontwikkelingsplan voor Puth, het plangebied is roodomlijnd. Op deze kaart is goed te zien dat het plangebied speciale aandacht krijgt binnen de visie

De gele ster op voorgaande afbeelding houdt in dat de gronden van het voormalige sportpark worden gezien als belangrijke ontwikkelingslocatie. Daarnaast gaat er in dit geval speciale aandacht uit naar het ontwikkelen van braakliggend terrein (de voetbalvelden). Ook het opwaarderen van de speeltuin wordt in de visie letterlijk genoemd. Daarnaast is men voornemens om de noordelijke dorpsentree op te waarderen. Voornoemde maatregelen c.q het planvoornemen dragen hier aan bij. Tot slot wordt het plangebied binnen de visie gezien als een mogelijk te ontwikkelen cohesiegebied. Binnen cohesiegebieden spelen gemeenschapsaccommodaties en de doorontwikkeling hiervan een belangrijke rol. Belangrijke uitgangspunt voor de kern Puth hierbij is: het creëren van een basisaanbod aan algemeen toegankelijke voorzieningen in elke kern. Het plangebied is als zodanig benoemd als cohesiegebied.

Schematische uitwerking van het cohesiegebied in Puth, het plangebied is roodomlijnd

Legenda behorend bij voorgaande afbeelding, nummers 1, 4 en 6 zijn van toepassing op het plangebied

Gevolg planvoornemen

Het planvoornemen is als zodanig een concrete uitwerking van de verschillende doelen en uitgangspunten uit het dorpsontwikkelingsplan voor Puth, voortgekomen uit de Strategische Visie van de gemeente Beekdaelen.

3.3.3 Beekdaelen b(l)oeit

Op 26 september 2020 heeft de gemeente de beleidsnotitie 'Beekdaelen b(l)oeit' vastgesteld. In deze notitie is een visie gegeven hoe ieder individu, iedere organisatie zijn verantwoordelijkheid neemt om een bijdrage te leveren aan het beheer en herstel van een harmonieus, klimaatrobuust landschap voor de huidige generatie en de generaties na hen. Dit is eigenlijk niet nieuws, alleen de noodzaak is niet meer een zaak van nutsdoeleinden maar van sociale binding, leefbaarheid, biodiversiteit en omgevingskwaliteit. Een groene omgeving heeft namelijk positieve effecten op fysieke en mentale gezondheid, het klimaat, op biodiversiteit en op ecologische processen, waterberging en infiltratie van hemelwater, verkoeling en het reduceren van het hitte-eilandeffect. Voor de gemeente Beekdaelen betekent dit dat er niet alleen een sturende en uitvoerende overheid is maar ook een overheid die ondersteuning verleent aan initiatieven en de bevolking weet te activeren.

Activatie van eenieder met een hart voor natuur en landschap heeft vanzelfsprekend gevolgen voor de wijze waarop het gemeentelijk groenbeheer en onderhoud plaatsvindt. Doelstelling is het (gemeentelijk) groenbeheer zodanig in te richten dat ingespeeld kan worden op lokale initiatieven van bijvoorbeeld vergroening en zelfbeheer.

Gevolg planvoornemen

Voor onderhavig planvoornemen geldt dat de gemeente Beekdaelen zelf initiatiefnemer is. Het planvoornemen vindt plaats op in onbruik geraakte gronden met weinig tot geen landschappelijke waarden. Het betreft immers een in onbruik geraakt sportcomplex.

Middels de transformatie tot gemeenschapsaccomodatie wordt o.a. een impuls gegeven aan de landschaps- en natuurontwikkeling ter plekke. Het terrein wordt zo ingericht dat voldoende ruimte is voor hemelwaterberging en infiltratie van hemelwater. Aan de randen van het complex worden landschappelijk waardevolle planten en bossages aangeplant, waarmee tevens een meer natuurlijke overgang van de kern Puth naar het buitengebied wordt gecreëerd. Op het perceel ten noorden van de Sittarderweg wordt nog intensiever ingezet op landschaps- en natuurontwikkeling, mede door ontwikkeling van een dorpsgaard.

De gemeenschapsaccomodatie biedt ruimte voor ontmoeting en recreatie binnen een (kleinschalig) klimaatrobuust landschap. Het planvoornemen draagt zodoende bij aan de ambities zoals gesteld in de beleidsnotitie 'Beekdaelen b(l)oeit'.

3.3.4 Nota Ruimtelijke Kwaliteit

De gemeente Beekdaelen is per 1 januari 2019 een fusie van de gemeenten Nuth, Schinnen en Onderbanken. De visie op het welstandsbeleid voor de voormalige gemeente Schinnen was vastgelegd in de welstandsnota 'Visie Welstandbeleid rayon Beek-Meerssen-Stein-Schinnen' (samen met de genoemde gemeenten). De voormalige gemeenten Nuth en Onderbanken hadden geen welstandsbeleid.

Doel van de Nota Ruimtelijke Kwaliteit is het vertalen, waarborgen en versterken van de ruimtelijke kwaliteit van de gebouwde omgeving. Dit door middel van een zo concreet en objectief mogelijk toetsingskader met als uitgangspunt geen overbodige verregaande regelgeving. Hiervoor zijn de belangrijke (beschermde) gebieden gekarakteriseerd, in beeld gebracht en van duidelijke beoordelingscriteria voorzien. Tevens is een aantal beoordelingsvrije gebieden (met behoud van de excessenregeling) aangewezen, waardoor waar mogelijk vrijheid voor de burgers wordt geschapen.

Uitsnede kaart 'Gebiedsindeling gedifferentieerd'

Gevolg planvoornemen

Het plangebied is grotendeels gelegen binnen een beoordelingsvrij gebied met behoud van excessenregeling (gele kleur), waardoor de bouwplannen niet ter beoordeling hoeven te worden voorgelegd aan de commissie Ruimtelijke Kwaliteit. Een strook gronden aan de oostelijke zijde van het plangebied is gelegen binnen het gebied 'Historisch lint' (oranje kleur) en een strook gronden aan de noordzijde ligt in 'Waardevol buitengebied: Waardevolle landschappen' (blauwe kleur). Voor wat betreft de gronden gelegen binnen de zone 'Waardevol buitengebied: Waardevolle landschappen' geldt dat hier geen sprake is van een bouwplan.

Voor de zone 'Historisch lint' geldt dat deze de linten in- en aansluitend aan de historische kernen, alsmede zelfstandige buurtschappen en bebouwingsconcentratie omvat. De gebieden bestaan uit een historisch lintpatroon met daaromheen in meer of mindere mate straten met decenniumwoningen. De lintbebouwing bestaat veelal uit betrekkelijk gesloten straatwanden en een smal meanderend wegprofiel met kleinschalige bebouwing en een structuur van doorzichten. De inrichting van het openbare gebied ondersteunt de belevingswaarde en de karakteristieke beeldwerking.

Het historisch lint concentreert zich nabij het plangebied met name op de bebouwing gelegen aan weerszijden van de Onderste Puth. Het plangebied zelf betreft een in onbruik geraakt sportcomplex: er zijn binnen het plangebied geen kenmerken aanwezig die duiden op een ruimtelijke binding met het historisch lint. De huidige en toekomstige bebouwing binnen het plangebied zijn ook niet binnen het lint gelegen, maar juist op een grote afstand aan de achterzijde van de straatwand. Deze bebouwing is slechts in beperkte mate zichtbaar vanaf het historisch lint. Zodoende wordt gemotiveerd dat de beoordelingscriteria voor het historisch lint in dit geval niet toepasbaar zijn voor onderhavig bouwplan. Ook dit deel van het plangebied wordt beschouwd als beoordelingsvrij (met behoud van excessenregeling).

4.2.1 Algemeen

Beoordeeld moet worden of het planvoornemen kan leiden tot opstellen van een milieueffectrapport (MER). Op grond van het Besluit milieueffectrapportage (Besluit mer) wordt getoetst of het bestemmingsplan voorziet in, of een kader vormt voor, activiteiten die (mogelijk) belangrijke nadelige gevolgen kunnen hebben voor het milieu. Hiervoor zijn in de bijlage bij het Besluit mer lijsten opgenomen waarin activiteiten zijn aangewezen die belangrijke nadelige gevolgen kunnen hebben (C-lijst) of ten aanzien waarvan het bevoegd gezag moet beoordelen of zij belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu kunnen hebben (D-lijst). In de lijsten zijn (indicatieve) drempelwaarden opgenomen.

Een belangrijke wijziging die in het Besluit m.e.r. is aangebracht, is dat voor de vraag of een m.e.r.-beoordelingsprocedure moet worden doorlopen, toetsing aan de drempelwaarden in de D-lijst niet toereikend is. Dit is het indicatief maken van de gevaldefinities in kolom 2 in de D-lijst. Indien een activiteit een omvang heeft die onder de drempelwaarden ligt, dient op grond van de selectiecriteria in de Europese richtlijn milieubeoordeling te worden vastgesteld of belangrijke nadelige gevolgen van de activiteit voor het milieu kunnen worden uitgesloten. Pas als dat het geval is, is de activiteit niet m.e.r.-(beoordelings)plichtig. De criteria als bedoeld betreffen:

• de kenmerken van de activiteit (onder andere omvang en cumulatie);
• de plaats waar de activiteit wordt verricht (de kenmerken van het plangebied in relatie tot de kwetsbaarheid van de omgeving);
• de kenmerken van de gevolgen van de activiteit (mogelijke effecten van de activiteit, onder andere bereik, waarschijnlijkheid en omkeerbaarheid).

4.2.2 Kenmerken van de activiteit

Het planvoornemen voorziet in de transformatie en opwaardering van het sportpark Puth tot een gemeenschapsaccommodatie in combinatie met landschappelijke inpassing en natuurontwikkeling. Hiermee wordt een nieuwe invulling gegeven aan het voormalige sportcomplex. Het planvoornemen draagt bij aan de versterking van de overgang van de kern naar het aangrenzende buitengebied. De transformatie en opwaardering is dermate kleinschalige waarbij geen sprake is van extra ruimtebeslag. De categorie stedelijk ontwikkelingsproject (D11.2: 'De aanleg, wijziging of uitbreiding van een stedelijk ontwikkelingsproject met inbegrip van de bouw van winkelcentra of parkeerterreinen) is niet van toepassing. Door de kleinschaligheid van de ontwikkeling blijft het planvoornemen onder de drempel van deze categorie. Het planvoornemen is namelijk kleiner dan een oppervlakte van 100 hectare of meer, het bevat geen aaneengesloten gebied en 2000 of meer woningen of het bevat geen bedrijfsvloeroppervlakte van 200.000 m2 of meer. Het planvoornemen is dan ook niet aan te merken als een stedelijk ontwikkelingsproject.

Er is daardoor geen sprake van m.e.r.-beoordelingsplicht.

4.2.3 Plaats waar de activiteit wordt verricht

Het plangebied betreft een voormalig sportcomplex aan de rand van de kern Puth als overgang naar het aangrenzende buitengebied. De relatie met dit buitengebied is beperkt door de tussenliggende Sittarderweg en de verschillende functies aan de overzijde van deze weg. Een uitgebreidere beschrijving van de ligging van het plangebied in relatie tot de omgeving is opgenomen in paragraaf 1.2 van deze toelichting. Een uitgebreidere beschrijving van de omgeving en de inpassing daarin van het planvoornemen is opgenomen in Hoofdstuk 2 van deze toelichting.

In de Wet natuurbescherming is de bescherming van de Natura 2000-gebieden vastgelegd. Natura 2000 betreft de natuurparels die vanwege hun natuurwaarden Europese bescherming genieten, hetgeen in Nederland inhoudt, dat werkzaamheden of ontwikkelingen in (de nabijheid van) deze gebieden getoetst dienen te worden aan de Wet natuurbescherming. Het plangebied ligt niet in, noch in de directe nabijheid van een Natura 2000-gebied. Het meest nabijgelegen Natura 2000-gebied betreft Geleenbeekdal die circa 1,2 km zuidelijk van het onderzoeksgebied is gelegen.

Gezien de afstand (1,2 km) tot Natura 2000-gebied Geleenbeekdal zijn er geen significante effecten op dit gebied te verwachten. Ook ten aanzien van het aspect stikstof worden geen negatieve effecten verwacht (Bijlage 9). De instandhoudings- en ontwikkelingsdoelstellingen voor de aangewezen habitattypen en doelsoorten blijven gewaarborgd. Verder maakt het plangebied geen onderdeel uit van het Natuurnetwerk Nederland.

4.2.4 Kenmerken van de gevolgen van de activiteit

Alle relevante milieuaspecten zijn in het kader van dit bestemmingsplan uitvoerig onderzocht en hieruit zijn geen belangrijke nadelige milieueffecten naar voren gekomen die een belemmering kunnen opleveren voor het planvoornemen. In dit hoofdstuk (Hoofdstuk 4) zijn de betreffende milieuaspecten, alsmede de uitgevoerde onderzoeken nader beschreven.

4.2.5 Conclusie

Door de transformatie en opwaardering van het sportpark Puth tot een gemeenschapsaccommodatie in combinatie met landschappelijke inpassing en natuurontwikkeling is er geen sprake van een stedelijk ontwikkelingsproject en wordt niet verwacht dat negatieve effecten zullen optreden door de voorgenomen ontwikkelingen op in de directe omgeving aanwezige waarden en belangen of op aanwezige beschermde gebieden en (te verwachten) beschermde soorten. Op basis hiervan kan geconcludeerd worden dat het milieubelang van de in dit plan besloten ontwikkeling in voldoende mate is afgewogen en dat er geen nadelige effecten zijn te verwachten. Het plan is niet binnen een kwetsbaar of waardevol gebied gelegen en heeft ook geen belangrijke nadelige milieugevolgen voor de omgeving.

4.2.6 Aanmeldnotitie

Als het bevoegd gezag zelf initiatiefnemer is van een ruimtelijke ontwikkeling, dan neemt deze de beslissing of een milieueffectrapportage moet worden opgesteld in een zo vroeg mogelijk stadium (vóór de terinzagelegging van het ontwerpbesluit). Bevoegd gezag hoeft hiervoor géén aanmeldnotitie op te stellen. In het kader van de voorbereiding van onderhavig bestemmingsplan heeft namelijk de afweging plaats gevonden of sprake is van significante effecten op de omgeving. De resultaten en verantwoording hiervan zijn in voorgaande paragrafen inzichtelijk gemaakt.

4.4.1 Inleiding

Op 15 december 2016 heeft het Ministerie van Economische Zaken diverse rapporten over 'Naijlende effecten steenkolenwinning Zuid-Limburg' openbaar gemaakt. Hierin staan mogelijke gevolgen van de voormalige steenkolenmijnbouw beschreven. De mogelijke gevolgen zijn ingedeeld in categorieën (EK) van EK1 (relatief hoge kans van optreden), EK2 (relatief gemiddelde kans) tot EK3 (relatief lage kans).

Hieruit blijk dat het plangebied gelegen is binnen het concessiegebied van Staatsmijn Emma. Vanuit dat gegeven is bureau IHS te Aken ingeschakeld voor het opstellen van een risicoanalyse ten aanzien van mogelijke invloeden van het mijnverleden op de bebouwing binnen het plangebied. De belangrijkste conclusies zijn als volgt.

4.4.2 Mijnwaterstijgingen

Te plaatse van het plangebied is de mijnwaterstijging inmiddels volledig gestagneerd op een niveau van ongeveer 156 meter boven het oppervlak van het Carboon (een geologische laag waarin ontginning plaatsvond). Er zijn daardoor in de toekomst geen oppervlakte-invloeden te verwachten uit stijgend mijnwater.

4.4.3 Instortende mijngangen

Omdat de afbouw aan de bovenzijde begrenst is door meer dan 20 meter vastgepakt gesteente is ten aanzien van bezwijkende mijngangen geen oppervlakteschade te verwachten. Er zijn dan ook geen nieuwe 'dagopeningen' en drempels aan het maaiveld meer te verwachten.

4.4.4 Boringen

Binnen het plangebied zijn geen opwaartse of neerwaartse boringen gekarteerd. Eventuele toekomst schade aan het maaiveld is dan ook niet te verwachten.

4.4.5 Bodemstijging

Het plangebied ligt niet in een gebied waarin significante verschil-stijgingen niet uitgesloten kunnen worden. Hier valt in de toekomst ook geen schade door te verwachten.

4.4.6 Grondwaterinvloed

Er zal in het plangebied geen effect ontstaan van het mijnwater op het grondwater en op het freatisch water. Wel zal het freatisch grondwaterniveau in de toekomst dichtbij het maaiveld blijven liggen.

4.4.7 Conclusie

In het plangebied zijn geen winningen en gangen aanwezig. Er zijn dan ook geen aanvullende adviezen noodzakelijk ten aanzien van bv. diepe boringen voor paalfunderingen, kelders/kruipruimten van nieuwe gebouwen en nieuwe hoofdriolering. Mogelijk naijlende gevolgen in het kader van een goede ruimtelijke ordening zijn echter geen belemmering voor onderhavig planvoornemen.

4.10.1 Inleiding

Bij elk ruimtelijk plan moet, met het oog op beschermenswaardige natuurwaarden, rekening worden gehouden met de regelgeving op het gebied van gebiedsbescherming en soortenbescherming.

4.10.2 Gebiedsbescherming

De bescherming van Natura 2000-gebieden is geregeld in de Wet natuurbescherming, die de implementatie vormt van de Europese Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn. De Natura 2000-gebieden vormen samen een Europees netwerk van natuurgebieden: Natura 2000. Als ontwikkelingen (mogelijk) leiden tot aantasting van natuurwaarden binnen een Natura 2000-gebied, moet een vergunning worden aangevraagd. Gedeputeerde staten van de provincie zijn het bevoegd gezag voor verlening van deze vergunning. Indien eerst een omgevingsvergunning wordt aangevraagd voor een activiteit waarvoor tevens een vergunning op grond van de Wet natuurbescherming is vereist, dan haakt de natuurtoets aan bij de omgevingsvergunning. Verder moet rekening worden gehouden met het beleid ten aanzien van het Natuurnetwerk Nederland (NNN). De regels met betrekking tot het NNN zijn opgenomen in de provinciale verordening. Ten aanzien van ontwikkelingen binnen het NNN geldt het 'nee, tenzij-principe'.

De belangrijkste beschermingszones zijn Natura 2000-gebieden. Het plangebied is niet gelegen binnen de grenzen, of in de directe nabijheid van een gebied dat aangewezen is als Natura 2000-gebied. Het meest nabijgelegen Natura 2000-gebied. Geleenbeekdal, bevindt zich op ongeveer 1,3 kilometer afstand ten zuidwesten van het plangebied. Indien er sprake zou zijn van een effect, betreft dit enkele een extern effect. Dergelijke externe effecten als gevolg van licht, trilling en geluid als door het voorgenomen planvoornemen binnen het plangebied zijn, gezien de afstand tot de meest nabij gelegen Natura 2000-gebieden niet te verwachten.

Externe effecten als gevolg van een toename van stikstofdepositie zijn vanwege de geplande herinrichting en mogelijke toename in gebruik van het plangebied op voorhand niet uit te sluiten. Vervolg onderzoek in dat kader van de gebiedsbeschermingspragrafen uit de Wet natuurbescherming ten aanzien van stikstof wordt dan ook noodzakelijk geacht. Dit kan in eerste instantie onderzocht worden middels aeriusberekeningen (realisatie- en gebruiksfase (zie paragraaf 4.10.3).

Daarnaast maakt het plangebied geen deel uit van het Nationaal Natuurnetwerk. Het plangebied ligt echter wel gedeeltelijk binnen een gebied, behorend tot het Provinciaal Natuurnetwerk en in de nabijheid van een gebied, behorend tot het Nationaal Natuurnetwerk. Het meest nabij gelegen Natuurnetwerk bevindt zich ongeveer 280 meter ten westen van het plangebied . Het noordelijk deel van het plangebied ligt gedeeltelijk binnen de groenblauwe mantel. Dit is ter plaatse van de beoogde natuurontwikkeling zoals beschreven in paragraaf 2.3.2). Hiermee wordt juist bijgedragen aan het Provinciaal Natuurnetwerk. Verder worden door de afstand van het voorgenomen planvoornemen de wezenlijke kenmerken en waarden van het Nationaal Natuurnetwerk niet aangetast. Vervolgonderzoek in het kader van het Natuurnetwerk worden dan ook niet noodzakelijk geacht.

Ten aanzien van houtopstanden vallen de bomen op en rondom het sportveld niet onder de definitie houtopstanden als bedoeld in paragraaf 4.1 van de Wet natuurbescherming. De houtopstand op dit deel van het plangebied is gelegen binnen de bij besluit van gemeenteraad vastgestelde grenzen van de bebouwde kom. Voor deze houtopstand geldt daarom geen meldingsplicht en herplantplicht. Mogelijk gelden wel de gemeentelijke verordeningen. De bomen op en rond de 'dorpsgaard' vallen onder artikel 4.2 van de Wet natuurbescherming waardoor een meldingsplicht geldt voorafgaand aan eventuele kap. Tevens draagt de rechthebbende zorg voor de herbeplanting van dezelfde grond binnen drie jaar na het vellen van de houtopstand. Indien de herbeplanting van dezelfde grond binnen drie jaar na het vellen van de houtopstand gerealiseerd wordt, is er geen ontheffing van artikel 4.3 van de Wet natuurbescherming benodigd. De (eventuele) kapmelding dient te worden ingediend bij de provincie Limburg.

4.10.3 Stikstof

Zoals in de vorige paragraaf aangegeven dient ten behoeve van de instandhouding van de natuurgebieden negatieve effecten te worden uitgesloten, waardoor onder andere onderzoek plaats dient te vinden naar de stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden. In dat kader is een onderzoek naar stikstofdepositie (Econsultancy, rapportnummer 6124.10. d.d 16 november 2023, Bijlage 9) uitgevoerd. Uit dit onderzoek blijkt dat de berekening van het effect van het planvoornemen op de Natura 2000-gebieden als gevolg van zowel de aanleg- als de gebruiksfase kleiner is dan of gelijk aan 0,00 mol/ha/jaar. Bij een dergelijk effect zal het planvoornemen niet voor een significante toename in stikstofdepositie zorgen en kunnen negatieve effecten worden uitgesloten. Een vergunning in het kader van de Wet natuurbescherming is dan ook niet noodzakelijk.

4.10.4 Soortenbescherming

Om in te schatten of er binnen het plangebied planten- en diersoorten aanwezig of te verwachten zijn, die volgens de Wet natuurbescherming een beschermde status hebben en die mogelijk negatieve invloed kunnen ondervinden door de voorgenomen ingreep, is door Econsultancy een quickscan flora en fauna uitgevoerd (zie ook Bijlage 10). Op basis van de quickscan wordt het volgende geconcludeerd.

Broedvogels

Er dient duidelijkheid te worden verkregen over de functie van het plangebied voor huismus en gierzwaluw. Het aanvullend onderzoek naar deze soorten dient plaats te vinden conform de geldende BIJ12 Kennisdocumenten (huismus versie juni 2022, gierzwaluw versie juli 2017). Voor steenuil dient informatie te worden opgevraagd bij de plaatselijke steenuilenwerkgroep. Wanneer zij over onvoldoende informatie beschikken, zal moeten worden vastgesteld of er nestlocaties voor steenuil aanwezig zijn op en/of in de omgeving van het plangebied. Indien deze worden vastgesteld, dient er een leefgebied analyse voor steenuil te worden uitgevoerd. Daarnaast dient voorafgaand aan de werkzaamheden duidelijkheid te worden verkregen over de mogelijke aanwezigheid van potentiële vaste rust- of voortplantingsplaatsen voor roofvogelsoorten als boomvalk, bosuil, havik, ransuil en torenvalk en voor raaf. Dit kan worden vastgesteld middels een nestinspectie in het najaar, wanneer het bladerdek minder dicht of geheel afwezig is. Indien hierbij potentiële nestlocaties aangetroffen worden is aanvullend onderzoek naar verblijfplaatsen van genoemde roofvogels noodzakelijk.

Vleermuizen

Voor uitvoering van het planvoornemen moet duidelijkheid worden verkregen over de eventuele functie van het clubgebouw voor gebouwbewonende soorten als gewone dwergvleermuis, ruige dwergvleermuis en laatvlieger. Ook zal een boominspectie moeten plaatsvinden om te controleren op de aanwezigheid van holtes, spleten en/of loshangend schors, die kunnen dienen als potentiële vaste rust- of voortplantingsplaats voor boombewonende vleermuizen. Dit kan, afhankelijk van de bereikbaarheid van de boomholtes, gecombineerd worden met een endoscopisch onderzoek om de geschiktheid van eventueel aanwezige holtes voor vleermuizen in kaart te brengen. Het aanvullend onderzoek naar gebouwbewonende vleermuizen dient plaats te vinden conform het vleermuisprotocol (versie 2021).

Overige zoogdieren

Ten aanzien van steenmarter en eekhoorn dient waar mogelijk te worden gewerkt in de provinciale vrijstellingsperiode. Indien het werken in de vrijstellingsperiode niet mogelijk is, dient naar deze soorten nader onderzoek plaats te vinden. Voor de eekhoorn is dit in eerste instantie een nestinspectie in het najaar, deze kan gecombineerd worden met de nestinspectie voor roofvogels. Indien bij de nestinspectie potentiële nesten voor eekhoorn worden aangetroffen, is aanvullend onderzoek naar de functie van deze nesten noodzakelijk. Voor de das dient een aanvullend veldbezoek plaats te vinden, om vast te kunnen stellen of er nog meerdere dassenpijpen aanwezig zijn en wat de eventuele functie is van deze pijpen en van de wissels. Dit veldbezoek kan gecombineerd worden met de nestinspecties.

Reptielen

Ten aanzien van hazelworm en levendbarende hagedis dient waar mogelijk te worden gewerkt in de provinciale vrijstellingsperiode. Wel dienen voorafgaande aan de werkzaamheden door een ter zake kundige ecoloog, potentiële verblijfslocaties te worden gecontroleerd op de aanwezigheid van eventuele dieren zodat deze weggevangen en verplaatst kunnen worden (zorgplicht). Wanneer de werkzaamheden buiten de vrijstellingsperiode plaats zullen vinden, wordt nader onderzoek noodzakelijk geacht, om de functie van de onderzoekslocatie voor de levendbarende hagedis en hazelworm vast te stellen.

Amfibieën

Ten aanzien van rugstreeppad dient rekening te worden gehouden met voortplantingsplaatsen die kunnen ontstaan tijdens de braakliggende fase van het sportveld bij de werkzaamheden. Het terrein moet worden vrijgehouden van tijdelijke waterplassen tijdens de voortplantingsperiode. Indien dit niet mogelijk is, kan het braakliggend terrein afgezet worden met amfibieënschermen. Mochten er onverhoopt toch individuen aanwezig zijn, dan moeten deze worden weggevangen en verplaatst door een kundig ecoloog.

Ongewervelden

Indien de bosschages bij de voorgenomen plannen worden aangetast, worden eventuele verblijfplaatsen van vliegend hert mogelijk vernietigd of verstoord. In dat geval is het van belang om vast te stellen of de betreffende soort gebruik maakt van het plangebied en zo ja, wat de functie van de onderzoekslocatie is voor deze soort.

Algemene en overige soorten

Ten aanzien van algemene broedvogels kunnen overtredingen worden voorkomen door de werkzaamheden buiten het broedseizoen uit te voeren of door voorafgaand aan de werkzaamheden een broedvogelcheck uit te laten voeren door een ter zake deskundige. Voor algemene grondgebonden zoogdieren en amfibieën en voor beschermde soorten behorend tot overige soortgroepen zijn overtredingen ten aanzien van de Wet natuurbescherming vanwege het ontbreken van geschikt habitat, het ontbreken van sporen, vanwege een vrijstelling bij ruimtelijke ontwikkeling, en/of vanwege het uitblijven van werkzaamheden niet aan de orde. Wel dient te allen tijde de algemene zorgplicht in acht te worden genomen.

4.10.5 Inspectie dassen

Op basis van de bevindingen uit de quickscan met betrekking tot de das is een nadere inspectie naar de das (Bureau Meervelt, kenmerk 23-049, d.d. 30 juni 2023, Bijlage 11) uitgevoerd. Uit deze inspectie is gebleken dat slechts één zichtbare wissel in het plangebied werd aangetroffen in de houtwal aan de zuidzijde van de Sittarderweg. Zoals in de quickscan reeds is opgemerkt is de begroeiïng in het noordelijk deel van het plangebied (dorpsgaard) dicht, waardoor pijpen mogelijk gemist kunnen worden. In het zuidelijk deel van het plangebied (voormalige sportcomplex) is veel minder begroeiïng aanwezig en kan de aanwezigheid van een dassenpijp in dit deel van het plangebied uitgesloten worden.

Op een afstand van circa 130 meter van het noordelijkste punt van het plangebied ligt een burcht in de Rootsweg. Deze is eveneens bezocht om na te gaan welke activiteit hier nu aanwezig is. Daar werden ten minste vier druk belopen pijpen met verse uitworp en prenten aangetroffen. De burcht is overduidelijk bewoond en vermoedelijk als hoofdburcht (en waarschijnlijk ook als kraamburcht) in gebruik.

Op basis van de aangetroffen sporen in het plangebied kan worden geconcludeerd dat het plangebied deel uitmaakt van het foerageergebied van Das. De aanwezigheid van de vluchtpijp in de Dorpsgaard en de belopen wissel aan de Sittarderweg geeft aan dat beide deelgebieden met enige regelmaat worden bezocht.

Echter door de voorgenomen ontwikkelingen worden geen burchten of vluchtpijpen vernietigd. Er is geen sprake van wezenlijk andere storingsfactoren in de nieuwe situatie ten opzichte van de oude situatie. Een zeer kleine en daardoor verwaarloosbare oppervlakte van het beschikbare foerageergebied, nu bestaand uit gazon, wordt ongeschikt als foerageergebied. Alternatief foerageergebied blijft echter in ruime mate voorhanden waardoor niet gesproken kan worden van verlies van essentieel foerageergebied. De voorgenomen activiteit leidt gezien bovenstaande met zekerheid niet tot het verlaten van een hoofd- of kraamburcht van de Rootsweg of het niet meer functioneren van eventueel andere, op grotere afstand gelegen burchten. Overtreding van verbodsbepalingen in de Wet natuurbescherming is daarmee niet aan de orde bij start van de werkzaamheden in 2023.

Dassen kunnen zeer actief zijn in hun leefgebied en makkelijk nieuwe holen graven. Indien de start van de werkzaamheden pas op de langere termijn gepland is (vanaf voorjaar 2024), dient het zuidelijke deelgebied opnieuw geïnspecteerd te worden op vluchtpijpen. Bij aanwezigheid van vluchtpijpen met verse gebruikssporen in het zuidelijke deelgebied kunnen mogelijk maatregelen nodig zijn om uit te sluiten dat verbodsbepalingen overtreden worden. Met het oog op voorkomen van vestiging van Das en broedvogelsoorten wordt geadviseerd de aanwezige begroeiing in het plangebied te maaien en kort te houden tot de start van de ruimtelijke ontwikkelingen.

Echter dient te allen tijde de zorgplicht in acht te worden genomen. Deze geldt voor alle soorten. Deze zorgplicht is in de Wet natuurbescherming opgenomen in artikel 1.11:

• 1. Eenieder neemt voldoende zorg in acht voor Natura 2000-gebieden, bijzondere nationale natuurgebieden en voor in het wild levende dieren en planten en hun directe leefomgeving.
• 2. De zorg, bedoeld in het eerste lid, houdt in elk geval in dat eenieder die weet of redelijkerwijs kan vermoeden dat door zijn handelen of nalaten nadelige gevolgen kunnen worden veroorzaakt voor een Natura 2000-gebied, een bijzonder nationaal natuurgebied of voor in het wild levende dieren en planten:
  • a. Dergelijke handelingen achterwege laat, dan wel,
  • b. Indien dat achterwege laten redelijkerwijs niet kan worden gevergd, de noodzakelijke maatregelen treft om die gevolgen te voorkomen, of
  • c. Voor zover die gevolgen niet kunnen worden voorkomen, deze zoveel mogelijk beperkt of ongedaan maakt.

4.10.6 Aanvullend ecologisch onderzoek

Naar aanleiding van de bevindingen c.q. resultaten uit de quickscan is een aanvullend ecologisch onderzoek uitgevoerd (Econsultancy, rapportnummer 6124.015, d.d. 3 november 2023, Bijlage 12) . Op basis van dit onderzoek wordt het volgende geconcludeerd:

• Er zijn geen nestlocaties van huismus aangetroffen binnen de onderzoekslocatie en de struiken rond het clubgebouw zijn geen essentieel groen voor huismussen. Nestlocaties die in de omgeving zijn aangetroffen, zullen geen verstoring ondervinden.
• Er zijn geen nestlocaties van gierzwaluw aangetroffen binnen de onderzoekslocatie of in de omgeving;
• Er zijn meerdere territoria van steenuilen in de omgeving van de onderzoekslocatie en de onderzoekslocatie (sportveld) wordt gebruikt als jachtgebied. Door rekening te houden met de inrichting van het perceel en te werken volgens een ecologisch werkprotocol, kan verstoring ten aanzien van steenuil worden voorkomen.
• Ter plaatste van het clubgebouw is één paar- en (milde) winterverblijfplaats van de gewone dwergvleermuis aanwezig. Hiervoor dienen mitigerende maatregelen te worden getroffen en dient een ontheffing te worden aangevraagd bij de provincie Limburg.
• Er zijn geen verblijfplaatsen van steenmarter aangetroffen binnen de onderzoekslocatie.
• Er zijn meerdere sporen van das aangetroffen op het sportveld wat indiceert dat de das gebruik maakt van het perceel. Tevens zijn in de omgeving (actief gebruikte) burchten aanwezig. Zoals uit de rapportage van Bureau Meervelt wordt geconcludeerd, zijn negatieve effecten ten aanzien van das niet aan de orde bij start van werkzaamheden in 2023. Indien er in 2024 gestart gaat worden (wat hier waarschijnlijk het geval gaat zijn) zal nogmaals een inspectie voor das plaats moeten vinden om te bepalen of en welke maatregelen nodig zijn.
• Er zijn geen verblijfplaatsen of individuen van reptielen aangetroffen binnen de onderzoekslocatie.
• Ter plaatse van de houtwal aan de oostzijde van het sportveld is een nest aangetroffen, hoogstwaarschijnlijk van zwarte kraai. Hiervoor is werken buiten het broedseizoen afdoende.
• Ter plaatse van de waterbuffer/wadi aan de Rootsweg, achterliggende de dorpsgaard, zijn tijdens meerdere veldbezoeken roepende rugstreeppadden gehoord en zijn eisnoeren aangetroffen. Om te voorkomen dat tijdens (graaf)werkzaamheden op het sportveld negatieve effecten ten aanzien van rugstreeppad optreden, dient het sportveld te worden afgezet met een amfibieënscherm.

Op basis van dit aanvullende onderzoek zal een activiteitenplan met maatregelen worden uitgewerkt met betrekking tot de vleermuizen op basis waarvan de ontheffing bij de provincie Limburg wordt aangevraagd.

4.11.1 Inleiding

In het kader van de Watertoets dient elk bestemmingsplan een waterparagraaf te bevatten, waarin wordt aangegeven hoe in het bestemmingsplan wordt omgegaan met het aspect water. In deze paragraaf is dit beschreven. Voordat wordt ingegaan op de locatie specifieke kenmerken van het plangebied, is eerst het relevant beleid samengevat.

4.11.2 Beleid

Waterwet

Op 22 december 2009 is de Waterwet in werking getreden. Een achttal wetten is samengevoegd tot één wet, de Waterwet. De Waterwet regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater, en verbetert ook de samenhang tussen waterbeleid en ruimtelijke ordening. Daarnaast levert de Waterwet een flinke bijdrage aan kabinetsdoelstellingen zoals vermindering van regels, vergunningstelsels en administratieve lasten. Een belangrijk gevolg van de Waterwet is dat de huidige vergunningstelsels uit de afzonderlijke waterbeheerwetten worden gebundeld. Dit resulteert in één vergunning, de watervergunning.

Nationaal waterbeleid

Het Nationaal Waterprogramma 2022-2027 (NWP) is de opvolger van het Nationaal Waterplan 2016-2021. Het NWP beschrijft de hoofdlijnen van het nationale waterbeleid en het beheer van de rijkswateren en rijksvaarwegen. Voor het waterbeleid is het NWP een uitwerking van de Nationale Omgevingsvisie. Belangrijke onderdelen van het NWP zijn de stroomgebiedbeheerplannen, het overstromingsrisicobeheerplan en het Programma Noordzee, die als wettelijke bijlagen zijn opgenomen.

Nederland heef de komende tijd te maken met grote wateropgaven die bovendien in de toekomst steeds groter en complexer worden. Dit komt door een aantal samenhangende uitdagingen: klimaatverandering, bodemdaling, milieuverontreiniging, biodiversiteitsverlies en ruimtedruk. In de uitvoering ligt bovendien een grote opgave om verouderde infrastructuur zoals bruggen en sluizen in stand te houden en waar nodig te vervangen of te renoveren. De wateropgaven waar Nederland op dit moment voor staat, de uitdagingen richting de toekomst en de noodzaak van een integrale aanpak vormen de basis voor 3 hoofdambities van dit NWP:

• Een veilige en klimaatbestendige delta.
• Een concurrerende, duurzame en circulaire delta.
• Een schone en gezonde delta met hoogwaardige natuur.

De wateropgaven staan niet op zichzelf; een integrale aanpak met andere opgaven in de fysieke leefomgeving, zoals de energietransitie, de woningbouw, herstel natuur en de landbouwtransitie is noodzakelijk. Het bodem en watersysteem stelt randvoorwaarden aan ruimtelijke ontwikkelingen. Om deze randvoorwaarden ook juridisch te laten doorwerken zijn inhoudelijke kaders nodig voor de inrichting en gebruik van wateren alsook voor ruimtelijke inrichting, landgebruik en de wijze van bouwen.

In Nederland komen veel opgaven voor de leefomgeving bij elkaar op een klein oppervlak. Niet alles kan, soms moeten keuzes worden gemaakt. Daarvoor zijn in het NWP een aantal afwegingsprincipes voor het waterbeleid en beheer opgenomen.

De 3 hoofdambities voor het waterbeleid zijn in het NWP uitgewerkt voor verschillende thema’s – Klimaatadaptatie, Waterveiligheid, Zoetwaterverdeling en droogte, Waterkwaliteit, Grondwater, Scheepvaart – en voor de bijbehorende beheer- en uitvoeringstaken van Rijkswaterstaat. Ook de samenhang van het waterbeleid met andere onderwerpen komt in het NWP aan bod: natuur, landbouw, bodem en ondergrond, landschap, verstedelijking, energietransitie en industrie.

Provinciaal waterplan 2022 - 2027

Het provinciaal beleid is onder andere verwoord in het Provinciaal Waterprogramma Limburg 2022 - 2027. Het Provinciaal Waterprogramma is een uitwerking van de Omgevingsvisie Limburg en bevat de doelstellingen die de Provincie de komende planperiode samen met haar partners wil bereiken op het gebied van Water. Centraal staat hierbij het realiseren van een duurzaam, robuust en ecologisch gezond watersysteem dat kan omgaan met wateroverlast en droogte en dat voorziet in voldoende water van goede kwaliteit.

Het Provinciaal Waterprogramma werkt door in de Provinciale Omgevingsverordening en in omgevingsvisie en plannen van gemeenten en het waterbeheerprogramma van het Waterschap Limburg.

Waterschap Limburg

Het plangebied valt onder het beheer van Waterschap Limburg. Het beleid van het waterschap is nog steeds gericht op het zo lang mogelijk vasthouden van gebiedseigen water, gecombineerd met het zoveel mogelijk scheiden van schoon en verontreinigd water. Het beleid van het waterschap is opgenomen in het Waterbeheerplan 2022-2027 en nader geconcretiseerd in de zogenoemde Keur van het waterschap. De speerpunten van het Waterschap Limburg met betrekking tot het waterbeheer zijn onder andere:

• 1. Hoogwaterbescherming Maasvallei: bescherming tegen overstromingen vanuit de Maas.
• 2. Klimaatadaptatie: balans tussen water afvoeren én water vasthouden.
• 3. Waterkwaliteit en ecologie: het water is schoon en wateren zin natuurlijk ingericht.
• 4. Zuiveren en waterketen: zuiveren rioolwater en grondstoffen terugwinnen en gebruiken.

Deze indeling is niet scherp, want water kent geen grenzen en is verbonden met andere thema’s. Duurzamer grondgebruik in het stroomgebied van de Maas en de beken zorgt voor een gelijkmatiger afvoerdynamiek. Regenwater infiltreren in stedelijk gebied helpt daar ook bij, voorkomt dat riolen overstorten en ontlast onze zuiveringen. Een constantere aanvoer in de zomer verlaagt de kans op waterkwaliteitsproblemen door droogte en hitte.

Kortom: alle uitdagingen moeten in samenhang met elkaar worden bekeken. Met de maatregelen worden het liefst meerdere problemen tegelijk opgelost: een integrale aanpak.

Gemeentelijke beleid

In het gemeentelijk rioleringsplan Beekdaelen 2021-2024 is ten aanzien van nieuwbouw met betrekking tot hemelwater gesteld dat eigenaar het hemelwater op eigen terrein dient vast te houden middels de trits vasthouden, bergen, afvoeren. De voorkeur gaat uit naar het infiltreren van het hemelwater, waarmee een bijdrage wordt gedaan aan het tegengaan van de verdroging. Is dit niet mogelijk dan dient het hemelwater te worden geborgen en vertraagd worden afgevoerd naar het gemeentelijk rioolstelsel of oppervlaktewater. Er geldt een minimale bergingseis van 35 mm in 45 minuten en een streven van 80 mm in 2 uur. Bij vertraagde afvoer naar oppervlaktewater zijn de eisen uit de keur van het waterschap Limburg van toepassing.

4.11.3 Waterhuishoudkundige situatie

Hemelwater

Het plangebied is in de huidige situatie slechts beperkt bebouwd en verhard. Dit betreft de aanwezige kantine /kleedruimten met aangebouwde overkapping, de bebouwing ten zuiden van de speeltuin en de parkeerplaats. In de toekomstige situatie wordt de bestaande bebouwing/verharding gesloopt/verwijderd. Een nieuw gemeenschapshuis met terras wordt gerealiseerd. Uitgangspunt is dat het nieuw te bebouwen/verharden oppervlak volledig wordt gecompenseerd.

Het nieuw te bouwen gemeenschapshuis beslaat een oppervlak van ca. 675 m2. Het terras heeft een omvang van ca. 472 m2. Het te compenseren verhard oppervlak bedraagt zodoende 1.147 m2.

Voor wat betreft de klinkerverharding die wordt aangebracht in verband met de entree vanaf de Onderste Puth, geldt dat het hemelwater direct via de zijkanten van het klinkerpad kan afstromen en kan infiltreren in de naastgelegen gronden. Voor het parkeerterrein geldt tevens dat hemelwater hier in voldoende mate kan infiltreren in verband met de uitvoering van de parkeerplaats in grasbeton. Ook voor de rest van het plangebied, de voormalige voetbalvelden e.o. en de speeltuin geldt dat hemelwater ter plaatse direct in de bodem kan infiltreren.

Binnen het plangebied dient 1.147 m2 verhard oppervlak gecompenseerd te worden. Hiervoor wordt ter plaatse van het groen (landschappelijke inpassing) een infiltratievoorziening (wadi) met voldoende capaciteit voor een neerslaggebeurtenis met herhalingstijd 1:100 (buiduur 2 uur, zijnde 80 mm) aangelegd. Dit komt bij een oppervlak van 1.147 m2 op een capaciteit van (1.147*0.08=) 92 m3. Uitgangspunten voor het ontwerp van de wadi zijn:

• Het laagste punt van het terras ligt -0.85 m onder maaiveld;
• De bodem van de greppel rondom het terras ligt -0.1 m onder maaiveld;
• Het verloop van de riolering bedraagt 1% over 20 m. = -0.2 m;
• Het instroompunt ligt daarmee op -1 m + -0.2 m = -1.2 m onder maaiveld ;
• De wadi heeft een oppervlakte van 930 m2 en een maximale diepte van -2.5 m onder maaiveld
• Het volume tussen 0 en -2.5 m onder maaiveld bedraagt 1.156 m3 ;
• Rekening houdend met het instoompunt ligt de effectieve berging van de wadi ligt tussen -1.2 m en -2.5 m onder maaiveld. De bergingscapaciteit hiervan bedraagt 348 m3;
• Rekening houdend met een waking van 0.5 m. bedraagt de bergingscapaciteit tussen -1.7 m en -2.5 m onder maaiveld 167 m3.

Met een bergingscapaciteit van 167 m3 van de wadi, wordt voldaan aan de bergingseis vanuit het Waterschap Limburg.

Impressie beoogde wadi ten westen van het toekomstig gemeenschapshuis

Tevens wordt aan de zuidoostelijke zijde van het plangebied een noodoverlaat gemaakt. De noodoverlaat dient als opvang van hemelwater in geval van zeer extreme situaties. Vanaf de Onderste Puth, een locatie waar bij zeer extreme situaties wateroverlast ontstaat, wordt een leiding naar de noodoverlaat aangebracht. Via deze leiding wordt het water dat zich bij extreme situaties in de Onderste Puth verzameld naar de noodoverlaat afgevoerd. Met deze ingreep wordt zodoende het probleem van wateroverlast voor de bebouwing aan de Onderste Puth opgelost. De noodoverlaat staat tevens in verbinding met de watergang Vloedgraaf in het Daal, vanaf waar het water in het watersysteem kan worden opgenomen.

Impressie noodoverlaat

Waterkwaliteit

De gemeente streeft naar het terugdringen van het gebruik van uitlogende bouwmaterialen (koper, zink, lood) om de water- en bodemkwaliteit niet negatief te beïnvloeden. Dit aspect is als aanbeveling opgenomen in het pakket duurzaam bouwen en is ook van toepassing op het plangebied. Er wordt verwacht dat het vrijkomende regenwater niet onnodig wordt vervuild en daarom geen uitlogende bouwmaterialen worden gebruikt. Dat betekent dat het gebruik van zink, koper en lood bij contactoppervlakken met regenwater wordt vermeden. Om de kwaliteit van het (grond)water te beschermen is de gemeente overgeschakeld van chemische op mechanische onkruidbestrijding.

Oppervlaktewater

Ten oosten van het plangebied aan de overzijde van de Sittarderweg loopt de Vloedgraaf door het Daal, dit betreft een primaire watergang. Direct hier aan grenzend is er een regenwaterbuffer Onderste Puth gesitueerd. Ten noorden van het plangebied buigt de primaire watergang af richting het westen en loopt deze ongeveer parallel aan de noordgrens van het plangebied. Aan de noordzijde van het plangebied is wederom een regenwaterbuffer Lippenberg gesitueerd. Binnen het plangebied is geen sprake van een beschermingszones ten behoeve van watergangen of regenwaterbuffers. Tevens zal het planvoornemen niet van invloed zijn op deze waterschapsbelangen en treedt er geen wijziging in de waterhuishoudkundige situatie ter plaatse. Wel dient bij de aanleg van de natuur rekening gehouden te worden met de waterschapsbelangen.

Uitsnede Legger Wateren

Vuilwater

Het huishoudelijk afvalwater van de nieuwbouw zal worden aangesloten op het bestaande gemengde rioolstelstel zoals aanwezig in de Sittarderweg. Omdat het regenwater van de (nieuwe) bebouwing volledig wordt afgekoppeld van dit gemengde stelsel en het hier een herstructurering betreft van bestaand bebouwd gebied, zal het geen enkel probleem zijn om de nieuwe en eventuele extra bebouwing op het gemengd stelsel aan te sluiten.

4.11.4 Conclusie

Zoals aangegeven wordt de bebouwing en verhardingen van het planvoornemen volledig afgekoppeld. Bij verdere uitwerking van de natuurontwikkeling en landschappelijk inpassing dient rekening gehouden te worden met de primaire watergang en regenwaterbuffer ten noorden van het plangebied. Negatieve effecten voor het watersysteem zijn niet te verwachten. Vanuit het aspect water zijn er geen belemmeringen voor het planvoornemen.

4.12.1 Archeologie

In de Wet op de Archeologische Monumentenzorg is een raamwerk gegeven dat regelt hoe Rijk, provincies en gemeenten om moeten gaan met het aspect 'archeologie' in ruimtelijke plannen. De uitgangspunten van de Wet op de Archeologische Monumentenzorg zijn als volgt:

• de archeologische waarden dienen zoveel mogelijk in de bodem te worden bewaard;
• er dient vroeg in het proces van de ruimtelijke ordening al rekening te worden gehouden met het aspect 'archeologie'.

De wet bepaalt tevens dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor hun eigen bodemarchief. De gemeente is dus het bevoegde gezag indien het gaat om het toetsen van de archeologische onderzoeken en Programma's van Eisen. De gemeente Schinnen beschikt over een archeologische beleidskaart. Volgens deze kaart ligt het plangebied in een zone met een hoge archeologische verwachtingswaarde en voor een klein gedeelte in het noorden van het plangebied een middelhoge archeologische verwachtingswaarde. Kijkend naar het geldende bestemmingsplan zijn deze waarden overgenomen door het opnemen van dubbelbestemmingen. Uit de dubbelbestemming 'Waarde - Archeologie 2' blijkt dat voor aanvragen om een omgevingsvergunning voor het bouwen van bouwwerken met een oppervlakte groter dan 1.000 m² en de bodem voor meer dan 0,40 meter beneden het maaiveld wordt verstoord er archeologisch onderzoek moet worden gedaan.

Uitsnede archeologische waardenkaart met het plangebied geel omcirkeld

4.12.2 Archeologisch onderzoek

De verwachting is dat de bodemverstoring meer dan 1.000 m2 en dieper dan 0,40 meter bedraagt. In dat kader is door Econsultancy een archeologisch onderzoek (bureau- en verkennend booronderzoek) uitgevoerd (zie ook Bijlage 13). Het dit archeologisch onderzoek is het volgende gebleken.

Gespecificeerde archeologische verwachting bureauonderzoek

Het zuidelijke deelgebied en de zuidelijke rand van het noordelijke deelgebied is gelegen op een plateauterras. Dit plateauterras vormde een gunstige locatie voor zowel jagers en verzamelaars als landbouwers. Voor het deel van het plangebied gelegen op het plateauterras geldt een hoge archeologische verwachting voor alle periodes vanaf het Laat-Paleolithicum tot en met de Nieuwe tijd. Het noordelijke deel van het plangebied bevindt zich op een lösswand en binnen een droogdal. Voor de lösswand geldt een lage archeologische verwachting voor het Laat-Paleolithicum en Mesolithicum, een middelhoge verwachting voor het Neolithicum tot en met de Vroege-Middeleeuwen en een lage verwachting voor de Late-Middeleeuwen en Nieuwe tijd. Voor het droogdal geldt een lage archeologische verwachting voor alle periodes.

Resultaten inventariserend veldonderzoek

Uit de resultaten van het inventariserend veldonderzoek (IVO, verkennende fase) blijkt dat er in het zuidwesten van het plangebied een intacte bodemopbouw aanwezig is. Deze bestaat uit een bouwvoor met daaronder een Bt- en BC-horizont op de C-horizont. In een van de boringen (boring 3) is tussen de bouwvoor en de Bt-horizont nog een 40 centimeter dik colluviumpakket aangetroffen. De top van de Bt-horizont bevindt zich in deze boringen op 45-70 centimeter onder het maaiveld. In het zuidoosten van het plangebied en in het noordelijke deelgebied zijn het colluvium en de Bt- en BC-horizonten niet langer aanwezig. Hier is de oorspronkelijke bodem vergraven en bevindt de C-horizont zich direct onder de bouwvoor of onder een verstoord pakket. In het noorden van het zuidelijke deelgebied is de bodem daarentegen verhoogd. Het bodemprofiel bestaat hier uit een bouwvoor met daaronder één of twee (sub-)recent opgebrachte lagen. Onder deze opgebrachte lagen bevindt zich direct de C-horizont of eerst een recent baksteen- en sintelhoudend colluviumpakket met daaronder de C-horizont.

Conclusie

Door de aanleg van de voetbalvelden, de sportkantine, parkeerplaats en speelveld is de bodem binnen het plangebied sterk verstoord. Daar waar het bodemprofiel is verstoord, kan worden geconcludeerd dat archeologische waarden niet meer in situ worden verwacht. De gespecificeerde archeologische verwachting, zoals die is weergegeven tijden het bureauonderzoek, is door het booronderzoek grotendeels naar laag bijgesteld. Enkel in het zuidwesten van het plangebied is nog een intacte bodemopbouw aangetroffen. Hier blijft de hoge archeologische verwachting behouden.

Advies

Gezien de intacte bodemopbouw en de hoge archeologische verwachting is in het zuidwesten van het plangebied vervolgonderzoek noodzakelijk om de verwachting te toetsen (blauw gearceerd in onderstaande afbeelding).

Resultaten archeologisch onderzoek

Het vervolgonderzoek kan het beste worden uitgevoerd in de vorm van een Inventariserend veldonderzoek, karterend en waarderend proefsleuvenonderzoek. Bij een proefsleuvenonderzoek dienen verspreid over het plangebied sleuven gegraven te worden met als doel om eventuele archeologische waarden te karteren en waarderen. Voor dit onderzoek dient een door de bevoegde overheid goedgekeurd Programma van Eisen te zijn opgesteld waarin is vastgelegd waaraan het onderzoek moet voldoen.

Binnen het overige deel van het plangebied, waar het bodemprofiel is verstoord en waar dus geen archeologische waarden worden verwacht, wordt geadviseerd geen vervolgonderzoek te laten uitvoeren. Er wordt geadviseerd dit deel van het plangebied vrij te geven voor de verdere ontwikkelingen.

Voorgaande is een advies. Een dergelijk advies betekent nog niet dat de bodemverstorende activiteiten of daarop voorbereidende activiteiten kunnen worden ondernomen. De resultaten van dit onderzoek zullen eerst moeten worden beoordeeld door de bevoegde overheid (gemeente Beekdaelen), die vervolgens een besluit neemt.

Mochten tijdens de graafwerkzaamheden toch archeologische waarden worden aangetroffen, dan dient hiervan melding te worden gemaakt conform artikel 5.10 van de Erfgoedwet uit juli 2016 bij het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed).

4.12.3 Selectiebesluit archeologie

Op basis van het bureauonderzoek en het verkennend booronderzoek kan door de gemeente Beekdaelen volgend selectiebesluit (Bijlage 14) worden geformuleerd:

• Het vervolgonderzoek kan worden beperkt tot het niet verstoorde, zuidoostelijke deel van het plangebied.
• Het vervolgonderzoek dient te bestaan uit een proefsleuvenonderzoek (met eventuele doorstart naar een opgraving). Dit proefsleuvenonderzoek dient vóór afgaand aan de vergunningsaanvraag te worden uitgevoerd. De uitkomst van het onderzoek kan namelijk leiden tot aanvullende voorwaarden in de vergunning (archeologische begeleiding, opgraving, bescherming).
• Gravend onderzoek dient te worden uitgevoerd op basis van een Programma van Eisen (PvE) dat dient te zijn goedgekeurd door de regio archeoloog (mw. H. Vanneste). Zonder goedgekeurd en geldig PvE, mogen de werkzaamheden niet starten.
• Binnen de rest van het plangebied hoeft in het nieuwe bestemmingsplan geen dubbelbestemming waarde-archeologie opgenomen te worden. Het gebied is zodanig verstoord dat er geen archeologische resten meer verwacht worden.

In aanvulling hierop geldt:

• Er geldt te allen tijde een meldingsplicht bij het aantreffen van archeologische resten.
• Zolang terreinen een (te verwachte) archeologische waarde hebben en deze terreinen nog niet volledig zijn onderzocht (definitief vrijgegeven), dienen deze planologisch beschermd te blijven door middel van een dubbelbestemming 'Waarde-archeologie' in het betreffende bestemmingsplan.

4.12.4 Cultuurhistorie

Vanwege artikel 3.6.1, eerste lid, van het Besluit ruimtelijke ordening moet in de toelichting van een ruimtelijk plan een beschrijving worden opgenomen van de wijze waarop met de in het gebied aanwezige cultuurhistorische waarden en in de grond aanwezige of te verwachten monumenten rekening is gehouden. Gemeenten zullen een inventarisatie moeten (laten) maken van alle cultuurhistorische waarden in het plangebied, dus niet alleen van de archeologische waarden. Daarnaast moeten ze aangeven welke conclusies ze daaraan verbinden en op welke wijze ze deze waarden borgen in het kader van het planvoornemen.

Binnen het plangebied zijn geen rijks- of gemeentelijke monumenten dan wel cultuurhistorische bebouwing aanwezig. De bestaande kantine / kleedruimte heeft geen enkele cultuurhistorische waarde.

Conclusie

Het aspect cultuurhistorie vormt geen belemmering voor het planvoornemen.

5.3.1 Inleidende regels

De Inleidende regels (hoofdstuk 1) bestaan uit begrippen en de wijze van meten, teneinde te voorkomen dat discussie ontstaat over de interpretatie van de regels. In de Begrippen (artikel 1) wordt een omschrijving gegeven van de in de regels gehanteerde begrippen. Als gebruikte begrippen niet in deze lijst voorkomen, dan geldt de uitleg/interpretatie conform het dagelijks taalgebruik. In het artikel over de "Wijze van meten" (artikel 2) worden de te gebruiken meetmethodes vastgelegd.

5.3.2 Bestemmingsregels

Hoofdstuk 2 bevat de bestemmingen. De bestemmingen vangen steeds aan met de bestemmingsbenaming. Daarna wordt in de bestemmingsomschrijving weergegeven voor welke doeleinden de betreffende gronden bestemd zijn. Indien er sprake zou kunnen zijn van conflicterende belangen, is er, middels functieaanduidingen een nadere detaillering van de doeleinden opgenomen waarin wordt vermeld welke doeleinden prevaleren. Vervolgens wordt in de bebouwingsregeling aangegeven welke bouwwerken bij recht mogen worden opgericht en welke situerings- en maatvoeringseisen hiervoor gelden. In sommige bestemmingen wordt bovendien nader ingegaan op de toegestane voorzieningen. Vervolgens is een gebruiksbepaling opgenomen waarin wordt aangegeven dat gronden en opstallen niet in strijd met de bestemming mogen worden gebruikt. Voor de duidelijkheid is in een aantal situaties aangegeven die in ieder geval in strijd met de bestemming worden geacht.

Groen

Het voormalige hoofdveld van de voetbalvereniging wordt als groen bestemd. Ditzelfde geldt voor de gronden die ten oosten en westen van het geprojecteerde gemeenschapshuis liggen. Ter plaatse van de bestemming 'Groen' zijn groenvoorzieningen en landschappelijk inpassing toegestaan. Het oprichten van gebouwen is niet toegestaan, het oprichten van bouwwerken geen gebouw zijnde wel. Daarbij geldt dat ter plaatse van de aanduiding 'specifieke vorm van sport - schutterij' is schutterij met één schietboom met bijbehorende kogelvanger toegestaan.

Maatschappelijk

Binnen deze bestemming zijn de gewenste activiteiten en faciliteiten toegestaan die wenselijk zijn binnen het gemeenschapshuis. Ter plaatse van de aanduidingen 'horeca', 'terras' en 'speeltuin' zijn respectievelijk horeca (categorie 2), een terras (max. bvo 472 m2) en een speeltuin toegestaan. Er zijn parkeervoorzieningen toegestaan ter plaatse van de aanduiding 'parkeerterrein'. Voor de horecafunctie zijn expliciet openingstijden opgenomen om eventuele hinder c.q. overlast in de avond- c.q. nachtperiode te voorkomen.

Gebouwen mogen enkel binnen het bouwvlak worden gebouwd en er geldt een maximale bouw- en goothoogte van 7 meter. Een uitzondering is gemaakt voor één bijbehorend bouwwerk. Bouwwerken geen gebouw zijnde zijn tevens buiten het bouwvlak mogelijk. Hiervoor geldt een maximale bouw- en goothoogte van 5 meter, met uitzondering van lichtmasten (8 meter) en speelvoorzieningen (7 meter).

Natuur

Het noordelijk deel van het plangebied krijgt de hoogste bescherming omdat hier natuurontwikkeling en landschappelijke inpassing zijn voorzien. Uitgangspunt hierbij is behoud, herstel, ontwikkeling en versterking van de natuurlijke, landschappelijk, cultuurhistorische en archeologische waarden binnen het betreffende gebied. Recreatief medegebruik is toegestaan, mits extensief. Kleinschalige nieuwe recreatieve voorzieningen en routes zijn toegestaan voor zover natuurlijke en landschappelijke waarden en belangen daardoor niet onevenredig worden of kunnen worden geschaad. Een dorpsgaard is tevens toegestaan. Het gebruik van de gronden als kampeerterrein (natuurkamperen) wordt niet toegelaten. Het oprichten van gebouwen is niet toegestaan, het oprichten van bouwwerken geen gebouw zijnde wel.

Wonen

Een strook gronden in het zuidoostelijk deel van het plangebied (in verband met grondtransactie) krijgt de bestemming 'Wonen'. De regels omtrent deze bestemming zijn overgenomen van het ter plaatse vigerend plan 'Kernen Schinnen'. Uitgangspunten zijn dat woningen en de daarbij behorende bijgebouwen en bouwwerken, geen gebouw zijnde, binnen het bouwvlak worden gebouwd. De maximale goot- en bouwhoogte bedraagt respectievelijk 7 meter en 12 meter. Per bouwvlak is maximaal het aantal woningen toegestaan, zoals aangeduid ter plaatse van de aanduiding 'maximum aantal wooneenheden'. Ter plaatse van de aanduiding 'bijgebouwen' mogen uitsluitend bijgebouwen, carports en bouwwerken, geen gebouw zijnde gebouwd worden.

Dubbelbestemmingen Waarde - Archeologie

Dubbelbestemmingen zijn veelal een toevoeging op de onderliggende bestemming. Een dubbelbestemming is primair. Dit houdt in dat indien het bepaalde in de dubbelbestemming op gespannen voet staat met de regels van de onderliggende bestemming, het bepaalde in de dubbelbestemming voor gaat.

Gronden met deze dubbelbestemming zijn mede bestemd voor de instandhouding en bescherming van de archeologische waarden en oudheidkundige waardevolle elementen, in het bijzonder voor beschermde archeologische monumenten. Bouwen dan wel aanleggen in dergelijke gronden is niet zonder meer mogelijk.

5.3.3 Algemene regels

In de Algemene regels (hoofdstuk 3) zijn opgenomen de anti-dubbeltelbepaling, de algemene bouwregels, de algemene gebruiksregels, de algemene aanduidingsregels, de algemene afwijkingsregels, de algemene wijzigingsregels en de overige regels.

5.3.4 Overgangs- en slotregels

In de Overgangs- en slotregels (hoofdstuk 4) zijn het overgangsrecht en de slotregel opgenomen.